သႀကၤန္(ေရသဘင္ပြဲ) ပါဠိ = သင္ကန္တ =သက္ကတ=သႀကၤန္တ
သၾကၤန္ သည္ သကၤႏၱ ဆိုတဲ႔ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရြတ္ဆိုသည့္ အခါမွာ သင္ကန္တ အရ ရရစ္သံနဲ႔ ရြတ္ရာကေန သၾကၤန္ျဖစ္လာတယ္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ အဓိပၸါယ္က ကူးေျပာင္းျခင္းပါ။
အိမ္နီးခ်င္းတို႔ရဲ႔ သူနည္းသူဟန္ သူ႔သႀကၤန္
ျမန္မာတုိ႔ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္အျဖစ္ ဆင္ႏႊဲေလ့ရွိတဲ့ သႀကၤန္ပြဲေတာ္ဟာ သကၠတ ဘာသာ စကား သႀကၤႏၲ ဆုိတဲ့ စကားကဆင္းသက္ လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္က ကူးေျပာင္းျခင္း လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ကုိးကြယ္ ယုံၾကည္မႈအရ တူညီမႈရွိတဲ့ ေဒသ ေတြမွာ လုိက္နာ က်င့္သုံးၾကတဲ့ ဓေလ့ထုံးစံေတြကလည္း တူညီေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံလုိပဲ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဆုံးအမနဲ႔ အညီ က်င့္ႀကံေနထုိင္ရာေဒသအခ်ဳိ႕မွာ ႏွစ္သစ္ကူးက်င္းပပုံမွာ တူညီမႈရွိၾကပါတယ္။
သကၠတ ဘာသာစကားကေန ဆင္းသက္လာ တဲ့ သကၤႏၲ စကားလံုးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသေန ျပည္ သူေတြရဲ႔ ၀န္းက်င္ အေျခ အေန ေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ကြဲျပားျခားနားမႈရွိခဲ့တာကုိလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ သႀကၤန္၊ ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ဆြန္ကရန္ (Song Kran)၊ ကေမၻာဒီးယား ခ်ဳိခ်နန္သေမး (Chol Chnam Thmey)၊ လာအုိ တုိ႔ရဲ႕ ဘီးမုိင္ (Bpee Mai) နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ဒုိင္လူမ်ဳိး တုိ႔ရဲ႕ ေရသဘင္ပြဲဆုိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္တုိ႔ဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ရင္းျမစ္က ဆင္းသက္လာခဲ့တဲ့ ပြဲေတာ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ က်င့္သုံး လုိက္နာၾကသူေတြရဲ႕ ေနထုိင္ရာ ပထ၀ီ၀င္ေဒသ ကြဲျပားမႈအရ အေခၚ အေ၀ၚကြဲျပားမႈရွိသလုိ က်င္းပပုံ က်င္းပနည္း မွာလည္း အနည္းအမ်ားကြဲျပားမႈရွိကာ အမ်ဳိးသား အသြင္အျပင္ လကၡဏာ တစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိတန္သေလာက္႐ွိခဲ့ပါတယ္။
ကေမၻာဒီးယားတုိ႔ရဲ႕ ခ်ဳိခ်နမ္သေမး
ခ်ဳိခ်နမ္သေမးဆုိတာ ခမာဘာသာစကားအရ ႏွစ္သစ္သုိ႔ ကူးေျပာင္းျခင္းလုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါ တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ မတ္ ၁၃ ရက္မွာ စတင္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ မတ္ ၁၄ ရက္စတင္ၿပီး ၃ ရက္ၾကာက်င္းပပါတယ္။ ႏွစ္အေရ အတြက္ကုိေတာ့ သာသနာ သကၠရာဇ္နဲ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဥပမာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ဟာ ကေမၻာဒီးယား ျပကၡဒိန္အရ ၂၅၅၃ (သာသနာ သကၠရာဇ္ Buddhist Era) ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးေန႔မွာ လူအမ်ားက ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ ၀တ္ၿပီး ဘုရားစင္မွာ ဖေယာင္းတုိင္ေတြ၊ အေမႊးတုိင္ေတြထြန္းၿပီး ပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ မိသားစု၀င္ေတြဟာ ဆင္းတုေတာ္ေရွ႕မွာ ျမတ္စြာဘုရားကုိ ရွိခုိးပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ ကံေကာင္းေစရန္အတြက္ ေရနဲ႔ မနက္ပိုင္းမွာ မ်က္ႏွာ၊ ေန႔လည္မွာ ရင္အုပ္၊ အိပ္ရာ၀င္ခါနီးမွာ ေျခစတဲ့ေနရာေတြကုိ ဆြတ္ျဖန္းၾကပါတယ္။
ဒုတိယေန႔မွာ ဆင္းရဲသားေတြ၊ အိုးအိမ္မဲ့ေတြ၊ ၀င္ေငြ နည္းသူေတြ၊ မိမိအမႈထမ္းေတြကို ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲပါတယ္။ ဘုရား ေက်ာင္းကန္သြားၿပီး ဘိုးေဘးဘီဘင္ေတြကို ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ ၾကပါ တယ္။
တတိယေန႔မွာ ဗုဒၶဆင္းေတာ္ေတြကို ေရသပၸါယ္ၿပီး အေမႊးနံ႔သာေတြ ပက္ျဖန္းေပးပါတယ္။ ဘိုးဘြားမိဘေတြနဲ႔ ကေလး ေတြကိုလည္း ေရမုိးခ်ဳိးၿပီးသန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပး ၾကပါတယ္။
ေက်ာင္းပရ၀ုဏ္ေတြအတြင္းမွာ သဲပုံေစတီေတြ တည္တာ ဟာလည္း ခမာတို႔ရဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူးအစဥ္အလာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ဆံေတာ္နဲ႔ မကိုဋ္ေတာ္ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေနတယ္လို႔ အစဥ္အလာအရ ယုံၾကည္ထားတဲ့ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္က ေစတီေတာ္ကို ရည္မွန္းၿပီး သဲပုံေစတီႀကီးကို တည္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ မဟာသာ၀က ေလးပါးျဖစ္တဲ့ ရွင္သာရိပုၾတာ၊ ရွင္ ေမာဂၢလန္၊ ရွင္အာနႏၵာနဲ႔ ရွင္မဟာကသပ တို႔ကို ရည္စူးၿပီး ေစတီရံေလးဆူကိုတည္ ပါတယ္။
ေနာက္အစဥ္အလာတစ္ခုကေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေရေလာင္းတဲ့ ေရသဘင္ပဲြျဖစ္ပါတယ္။
ခမာတို႔ဟာ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြမွာ အထူးစားဖြယ္ခဲဖြယ္တို႔ကို ျပင္ဆင္ တတ္ပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ ၾကာလန္လို႔ ေခၚတဲ့ ေကာက္ၫွင္းက်ည္ေတာက္လို စားစရာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေနာက္ အစဥ္အလာတစ္ခုက ကစားပဲြေတြက်င္းပတဲ့အစဥ္အလာျဖစ္ၿပီး ကစားနည္းေတြက အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ျပည္ နယ္ျဖစ္တဲ့ မဏိ ပူရက ကစား နည္း ေတြနဲ႔ တူပါ တယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး ကာလတစ္ခုလုံး လမ္းဆုံ လမ္းခြ ေတြမွာ ကစားပဲြ ေတြ က်င္းပေပးပါတယ္။
လာအိုရဲ႕ ဘီးမုိင္
ဘီးမုိင္ သို႔မဟုတ္ ဆြန္ကရန္ လုိ႔ေခၚတဲ့ လာအို ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ဧၿပီ ၁၃ ရက္က ေန ၁၅ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ ျပင္သစ္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ်ကို ေရာက္ေနၾကတဲ့ လူမ်ဳိး ေတြကလည္း ႏွစ္သစ္ကူးပဲြကိုက်င္းပၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေတာင္ပုိင္းကေန စတင္ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိစက လာအုိႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္ကုိ ဇန္န၀ါရီ ၁ ရက္မွာ က်င္းပခဲ့ေပမယ့္ အေျခခ် ေနထုိင္ လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ခမာနဲ႔မြန္ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ အစဥ္အလာ အတုိင္း လက္ခံက်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ပြဲေတာ္က်င္းပရက္ဟာ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိ ျဖစ္ေပမယ့္ လြမ္ဘရာဘန္လုိ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာေတာ့ ရက္သတၱ တစ္ပတ္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးပထမရက္မွာ ေက်းရြာနဲ႔အိမ္ေတြကုိ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္အတြက္ အေမႊးနံ႔သာ၊ ေရခ်မ္း၊ ပန္းတုိ႔ကုိ ဆက္ကပ္ပါတယ္။ ဒုတိယေန႔ကုိေတာ့ ႏွစ္ေဟာင္းႏွစ္ သစ္ရဲ႕ ၾကားရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္ေနာက္ဆုံးရက္ကုိ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။
အစဥ္အလာအရ ဆင္းတုေတာ္ေတြနဲ႔ ဆရာေတာ္ သံဃာ ေတာ္ေတြကုိ ေရသပၸာယ္ေပးပါ တယ္။ ၿပီးေတာ့ မိတ္ေဆြသဂၤဟေတြ ျဖတ္သြားျဖတ္လာေတြကုိ ေရပက္ျဖန္းပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သူငယ္ေတြက ေရွးဦးစြာ လူႀကီး သူမေတြကုိ ႐ုိေသစြာနဲ႔ ေရးမုိးခ်ဳိးၿပီး သန္႔စင္ေပး ပါတယ္။ ေနာက္အသက္ရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဖုိ႔ ရည္ စူးၿပီး သံဃာေတာ္ေတြကုိ ေရးမုိးခ်ဳိး သန္႔စင္ ေပးပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွ အခ်င္းခ်င္းေရေလာင္းၿပီး ေရသဘင္ပြဲႏႊဲၾကပါတယ္။ ေရပက္ ျဖန္းတဲ့အခါ ေရထဲမွာ အေမႊးနံသာရဖုိ႔အတြက္ ပန္းမ်ား၊ ေရေမႊးမ်ားထည့္ပါတယ္။ ကာဘင္လာဖြန္ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ သမီးေတာ္ ခုႏွစ္ပါးက ဂူႀကီးထဲမွာ ဖခင္ႀကီးရဲ႕ ဦးေခါင္းေတာ္ကုိ ထားၿပီး ႏွစ္စဥ္ ပသရာကေန ေရပက္ျဖန္းတဲ့အေလ့ ေပၚလာတယ္လုိ႔ အယူရွိ ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးေခါင္းေလွ်ာ္ေရ သုိ႔ မဟုတ္ ေပါင္ဒါမႈန္႔ေတြနဲ႔ ပက္ျဖန္းတဲ့ အေလ့ပါ ထြန္းကား လာပါတယ္။
လာအုိႏုိင္ငံမွာလည္း သဲပုံေစတီ တည္တဲ့ အစဥ္အလာ ရွိပါတယ္။ သဲပုံေစတီကုိ အေမႊးနံသာ၊ ပန္းမန္၊ တံခြန္ ကုကၠားေတြနဲ႔ မြမ္းမံၿပီး အေမႊးနံသာ ပက္ျဖန္းပါတယ္။ လာအုိတုိ႔ရဲ႕သဲပုံေစတီက သမီးေတာ္ခုႏွစ္ပါးရဲ႕ခမည္းေတာ္ကာ ဘင္လာဖြန္ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ ဦးေခါင္းေတာ္ထားရွိရာ ေတာင္ေတာ္ကုိ ရည္မွန္းၿပီး တည္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တိရစၦာန္ ေဘးမဲ့လႊတ္တဲ့ပြဲေတာ္နဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးပန္းခူး ပြဲေတာ္ကလည္း ထင္ရွားတဲ့ ပြဲေတာ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ လာအုိႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္သစ္ကူးမယ္ေရြးပြဲက်င္းပပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးမယ္ေရြးပြဲကုိ ေဒသအသီးသီးမွာ က်င္းပပါ တယ္။ ကာဘင္လာဖြန္ ဘုရင္ မင္းျမတ္ရဲ႕ သမီးေတာ္ခုႏွစ္ပါးကုိ ရည္စူးအလွမယ္ ခုႏွစ္ဦး ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ရပါတယ္။ လူႀကီး လူငယ္အားလုံးဟာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းကုိသြားၿပီး ဥပုသ္ သီးတင္းေဆာက္တည္ၾကၿပီး ညေနပုိင္းမွာ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲေတြကို ၾကည့္႐ႈၾကပါတယ္။
ထုိင္း ဆြန္ကရန္
ထုိင္း႐ုိးရာႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို လူႀကီးသူမေတြနဲ႔တဲြၿပီး က်င္းပေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ထုိင္းလူမ်ဳိး ေတြဟာ ႏွစ္သစ္ ကူးပဲြေတာ္ ကာလမွာ ဇာတိရပ္ရြာကိုျပန္တတ္ၾကပါတယ္။ ပဲြေတာ္ကာလဟာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးရက္ကို မူလက ေဗဒင္ကိန္းခန္း အရ တြက္ခ်က္ခဲ့ေပမဲ့ ယခုေတာ့ ပုံေသ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ပဲြေတာ္ရက္ေတြဟာ ရက္သတၱပတ္ ပိတ္ရက္ေတြနဲ႔ႀကံဳရင္ ပိတ္ရက္ထဲ ပါတဲ့ရက္ေတြကို ေနာက္ရက္ေတြမွာ ထည့္ ေပါင္းက်င္းပပါတယ္။ တ ကယ္လို႔ သႀကၤန္ရက္ဟာ ရက္ သတၱပတ္ ၾကားရက္ျဖစ္ရင္ ေရွ႕ သီတင္းပတ္ ေသာၾကာ ေန႔ ကေန ေနာက္ သီ တင္းပတ္ တနလၤာ ေန႔ အထိ က်င္းပပါတယ္။
ထိုင္းသႀကၤန္ အထင္ ရွားဆုံး ကေတာ့ ေရသဘင္ ပဲြျဖစ္ ပါတယ္။ လူေတြဟာ လမ္းတကာ လွည့္ၿပီး ေရစည္ေတြ ေရ>ပတ္ေတြနဲ႔ ေရကစားၾက ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ လမ္းေဘးမွာ မ႑ပ္ ထိုးၿပီး လမ္းသြားလမ္းလာေတြကို ေရပိုက္ေတြနဲ႔ ေရပက္ပါတယ္။ သႀကၤန္ရဲ႕ တကယ့္အစဥ္အလာထုံးစံက မိသားစု ၀င္၊ မိတ္ေဆြ သဂၤဟ အိမ္နီးခ်င္းအပါအ၀င္ လူႀကီးသူမ ေတြကို သြားေရာက္ ဂါရ၀ျပဳတဲ့ပဲြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရကစားတာအျပင္ ဘုရားေက်ာင္းကန္သြားၿပီး သံဃာေတာ္ေတြကို ဆြမ္းကပ္ပူေဇာ္တာ ကလည္း သႀကၤန္ ဓေလ့တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္ဦးခန္းဘုရားစင္က ဗုဒၶဆင္းေတာ္ေတြ၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းက ဆင္းတုေတာ္ေတြကို လည္း အေမႊးန႔ံသာေရတို႔နဲ႔ ပူေဇာ္ပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ရင္ ႏွစ္သစ္မွာ သာယာ၀ေျပာမႈကိုရႏိုင္တယ္လို႔အယူရွိပါတယ္။ ခ်င္းမိုင္လို ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာေတာ့ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြကို တခမ္းတနား ဆင္ယင္ ထား တဲ့ ယာဥ္ေတြနဲ႔ ပင့္ေဆာင္လွည့္ လည္ၿပီး ေရသပၸါယ္ခံပါတယ္။ လူအမ်ားအျပားက လမ္းေတြေပၚ လွည့္လည္ လာတဲ့ ဆင္းတု ေတာ္ေတြကို ေရပက္ ျဖန္းေပးတာဟာ အစဥ္အလာတစ္ခု ျဖစ္ပါ တယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္း ေက်ာင္းကို လာခိ်န္ ေျခေထာက္မွာကပ္ပါခဲ့တဲ့ သဲမႈန္႔ေတြကို အစားျပန္ေပး တဲ့အေနနဲ႔ လူတိုင္းဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းကို သဲလက္ တစ္ဆုပ္စီ သယ္ယူလာပါတယ္။ ဒီသဲေတြကိုစုၿပီး သဲပုံေစတီတည္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အကုသိုလ္အမႈကိုေရွာင္ၾကည္ၿပီး ကုသိုလ္မႈကို ျပဳပါမယ္ဆုိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူး အဓိ႒ာန္ျပဳၾကပါတယ္။ တစ္အိမ္လုံးကို ရွင္းလင္းသုတ္သင္ေပးပါတယ္။
ေရပက္ဖ်န္းတာရဲ႕ မူလရည္ရြယ္ခ်က္က လူေတြကိုအ႐ိုအေသ ဂါရ၀ျပဳတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြကို ေရ သပၸါယ္တဲ့ေရကို ခံယူထားတယ္။ လူႀကီးသူမေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္စု ၀င္ေတြ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာနဲ႔ ျပည့္စုံပါေစဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ သူတို႔ ရဲ႕ ပုခုံးကို ဒီေရစင္နဲ႔ဖ်န္းဆြတ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ လူရြယ္ ေတြကလည္း အပူဒဏ္ကိုသက္သာပါေစဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ခရီး သြားေတြကို ပက္ဖ်န္းေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ကားေတြလွည့္ၿပီး ၾကမ္း ၾကမ္းတမ္းတမ္းေရကစားတာက ေနာက္မွေပၚလာတဲ့ အေလ့အက်င့္ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
မူးယစ္ေသာက္စားလို႔ မေတာ္တဆမႈနဲ႔ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈေတြ၊ အလြန္အကြ်ံျပဳမူမႈေတြ၊ အနာတရျဖစ္မႈေတြေၾကာင့္ သႀကၤန္ရက္ အတြင္း ၾကမ္းၾကမ္းတမ္း ျပဳမူမႈေတြေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ အစဥ္အလာ ေစာင့္ ထိန္းသူေတြက ေတာင္းဆိုလာပါတယ္။သႀကၤန္ကာလမွာ မယ္အလွ ျပပဲြေတြကို ေနရာအႏွံ႕အျပား က်င္းပၾကပါတယ္။ မိန္းမပ်ဳိကေလး ေတြက အလွအပနဲ႔ အစြမ္းအစေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသၾကၿပီး ပရိ သတ္က အဆုံးအျဖတ္ေပးပါတယ္။ ဒီမွာက ထိုင္းသၾကၤန္ပြဲဗီြဒီယိုေလးပါ songkran ဆြန္ကရန္ (ဆြန္ခန္) လို႔ေခၚပါတယ္ ႏွိပ္ပါ
ယူနန္ ေရသဘင္ပြဲ
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ စစ္ေဆာင္ပနာမွာ မီွတင္းေနထုိင္ ၾကတဲ့ ဒုိင္မ်ဳိးႏြယ္စုေတြရဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မွာ အေရးပါတဲ့ အခမ္း အနားတစ္ခုကေတာ့ ေရသဘင္ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိ က်င္းပပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ ေရသဘင္ပြဲန ဲ႔တူညီပါတယ္။ ပြဲေတာ္ရက္အစမွာ အ႐ုိအေသဂါရ၀ ျပဳတဲ့ ပြဲေတြနဲ႔စတင္ၿပီး ေနာက္ဆုံးမွာ ေရသတင္ပြဲကုိ ဆင္ႏႊဲၾကပါ တယ္။ ပြဲေတာ္ပထမရက္မွာ ႏွစ္ေဟာင္းကုိ စြန္႔ခြာတဲ့အေနနဲ႔ နဂါးေလွၿပိဳင္ပြဲကုိ က်င္းပပါတယ္။ ဒုတိယေန႔က်င္းပ တဲ့ပြဲကေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ တတိယေန႔က ပြဲေတာ္ရဲ႕ အထြတ္ အထိပ္ေန႔ျဖစ္ၿပီး ေရသတင္ပြဲႏႊဲတဲ့ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔မွာ ဒိုင္ လူမ်ဳိးေတြဟာ ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ၀တ္ၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းကုိသြားၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ပရိတ္ ေတာ္ေတြကုိ ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဗုဒၶ႐ုပ္ ပြားေတာ္ကုိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ပရိ၀ုဏ္အတြင္းမွ ပင့္ေဆာင္ၿပီး မ႑ပ္ကုိ ပင့္ေဆာင္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ႐ုပ္ပြားေတာ္ကုိ ေရနဲ႔ ပက္ဖ်န္း ပါတယ္။ ဒီပြဲေတာ္ကုိ "ဗုဒၡဘုရားရွင္အား ေရသပၸာယ္ပြဲ" လုိ႔ ေခၚပါ တယ္။ အခမ္းအနားၿပီးဆုံးမွ အခ်င္းခ်င္း ေရပက္ဖ်န္းၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေရပက္ကစားတာဟာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ သက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီပြဲဟာ ဂုဏ္ယူစရာပြဲတစ္ပြဲလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒုိင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ အယူအဆအရ ေရဆုိတာ သန္႔စင္မႈသေဘာကုိ ေဆာင္ပါ တယ္။ ခ်စ္ခင္ေစတနာထားမႈသေဘာကုိ ေဆာင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အတန္းအစားအစိမ္း အက်က္မေရြး တစ္ဦးဦးကုိ ေရသဘင္ပြဲေတာ္ ကာလမွာ ေရနဲ႕ပက္ဖ်န္းတာက ကံေကာင္းပါေစ၊ သာယာ၀ေျပာ ပါေစဆုိတဲ့သေဘာကုိ ေဆာင္ပါတယ္။ ယခုႏွစ္မွာ ယူနန္ျပည္နယ္ မွာ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕မႈနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီး ဒီမုိးေခါင္ေရရွားမႈဟာ ရာစုႏွစ္အတြင္းမွာ အပူျပင္းဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပူျပင္းေျခာက္ ေသြ႕မႈကုိ သက္သာေစမဲ့ မုိးေခၚပြဲေတြနဲ႔အတူ ေရသဘင္ပြဲေတာ္ ကုိ ဒုိင္လူမ်ဳိးေတြက အစဥ္အလာမပ်က္ ဆင္ႏႊဲမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေပက်င္းတုိင္းမ္ သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဘဂၤါလီႏွစ္သစ္ကူး
ဘဂၤါလီျပကၡဒိန္ရဲ႕ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ အေနာက္ ဘေဂၤါနယ္မွာ က်င္းပပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အာသံနဲ႔ ထ႐ုိင္ပူရမွာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီတုိ႔က်င္းပတဲ့ ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္က်င္းပရက္ဟာ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိက်ေရာက္ပါတယ္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ အေနာက္ဘေဂၤါနဲ႔ အာသံျပည္နယ္တုိ႔မွာ အမ်ားျပည္သူ (ျပည္နယ္) ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔ မွာ ခမ္းခမ္းနားနား က်င္းပပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ အေနာက္ဘေဂၤါနဲ႔ အာသံ ျပည္နယ္တုိ႔မွာ အမ်ားျပည္သူ (ျပည္နယ္) ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၤါလီႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကုိ ကုိလ္ကတၱား၊ ဒါကာၿမိဳ႕တုိ႔မွာ က်င္းပေလ့ရွိပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္တေကာင္း ေတာင္ ေပၚသားတုိ႔ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ Rangamatiမွာ က်င္းပပါတယ္။
ဘဂၤါလီႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ဟာ ေတာင္အိႏၵိယ (ေကရာလ၊ တမီနာဒူး)၊ သီရိလကၤာ၊ နီေပါ၊ အိႏၵိယအေရွ႕ ပုိင္း၊ အိႏိၵိယ (အာသံ၊ မဏိပူရ၊ ၾသရိႆ) နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသေတြမွာ က်င္းပတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးသႀကၤန္ရက္နဲ႔ တုိက္ဆုိင္မႈရွိပါတယ္။
ဒါကိုေတာ့ဒီကယူလာတာပါ ႏွိပ္ပါ
မကၠဆီကိုသၾကၤန္
ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံမ်ား တြင္သာ ႏွစ္သစ္ကူးေသာ အခါ သမယတြင္ အတာ ေရသဘင္ပြဲ ဆင္ယင္ႏႊဲ သကဲ႔သို႔ လက္တင္ အေမရိကားႏိုင္ငံ တခုျဖစ္ေသာ မကၠဆီကိုႏိုင္ငံ တြင္လည္း အထက္ပါ ႏိုင္ငံမ်ား က႔ဲသို႔ ဘာသာေရး ပြဲေတာ္ တခုတြင္ ေရကစားေသာ ဓေလ႔ျဖင္႔ ေပ်ာ္ရႊင္ ဆင္ႏႊဲေလ႔ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရိုမန္ကက္သလစ္ ဘာသာအား တႏိုင္ငံလံုး၏ ၉၅ရာခိုင္ႏႈန္း သက္ဝင္ ယံုၾကည္ေသာ မကၠဆီကို ႏိုင္ငံတြင္ ဘက္ပတစ္ (ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္) ဘာသာတရား ကိုင္းရႈိင္းသူ လူနည္းစုတို႔၏ ပြဲေတာ္တခု ျဖစ္ေသာ သူေတာ္စင္ စိန္႔ဂၽြန္းပြဲေတာ္ (ဂၽြန္လ ( ၂၄)ရက္ေန႔) သည္၊ ယခင္က ေက်ာ္ၾကားေသာ ပြဲေတာ္အျဖစ္ တေလးတစား အခမ္းအနားျဖင္႔ က်င္းပခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ တိမ္ေကာ ပေပ်ာက္လု နီးပါး ပြဲေတာ္တခု အျဖစ္ သိရွိရသည္။
မကၠဆီကို ႏိုင္ငံ အေနာက္ေတာင္ဖက္ အျခမ္းရွိ ေပြဘလာ ၿမိဳ႕ႀကီး အနီးမွ တလက္ကလာ ျပည္နယ္၊ Ixtenco ၿမိဳ႕တြင္ ရိုးရာဓေလ႔ အရ အထူးဆင္ယင္ က်င္းပေသာ ထိုပြဲေတာ္ကို ဂၽြန္လ ၂၃ရက္ေန႔ နံနက္ အရုဏ္တက္ ၂နာရီ ကတည္းကပင္ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ သစ္သီး အသီးအႏွံ၊ ပန္းမာန္လ္၊ ေကာ္ေဇာမ်ား ခင္းက်င္းကာ ရိုးရာ ေတးဂီတမ်ားျဖင္႔ တီးမႈတ္ ေဖ်ာ္ေျဖေနၾကၿပီး မီးက်ည္မီးပန္းမ်ား ပစ္ေဖါက္ ေပ်ာ္ပါးၾကကာ သူေတာ္စင္ စိန္႔ဂၽြန္းရုပ္ထု ဘုရားေက်ာင္းတြင္းမွ သယ္ေဆာင္လာ၍ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ လွည္႔လည္သည္႔ အခ်ိန္တြင္ ထုိပြဲေတာ္အား စတင္သည္ဟု သိရွိရသည္။
ထိုပြဲေတာ္မွာ ကိုလိုနီစပိန္ အေငြ႔အသက္ လႊမ္းမိုးၿပီး ေျမကမာၻ နတ္သမီးအား ပူေဇာ္ေသာ ရိုမန္ကက္သလစ္ အစဥ္အလာမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသူေတာ္စဥ္ စိန္႔ဂၽြန္းရုပ္ထုအား ဘီစီ ၃၀၀ - ၄၀၀ ရာစုႏွစ္ ျပင္သစ္ဗိသုကာ လက္ရာဟန္ႏြယ္ေသာ ၿမိဳ႕လည္ရွိ ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ထားရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုေခတ္တြင္မူ ယင္းပြဲေတာ္အား ထိုေဒသတြင္းရွိ မိသားစုမ်ား ျပန္လည္ဆံုေတြ႔ေသာ အထိမ္းအမွတ္ ပြဲေတာ္၊ ရယ္စရာမ်ား၊ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္မ်ား အတိၿခံဳလႊမ္းသည္႔ ပြဲေတာ္ အျဖစ္သာ က်င္းပ ဆင္ယင္ႏႊဲလ်က္ ရွိကာ ပူျပင္းလွေသာ မကၠဆီကို ၏ ေႏြရာသီ ဂၽြန္လ (၂၄)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုေန႔တြင္ ၿမိဳ႕အနီးအနားရွိ စမ္းေခ်ာင္းမ်ားတြင္ မိသားစုမ်ား ေပ်ာ္ပါး စားေသာက္ကာ ေရေဆာ႔ ကစားၾကျခင္း၊ ေရပူေဗာင္းမ်ားျဖင္႔ ေပါက္ကစားျခင္း၊ ေရပံုးမ်ားျဖင္႔ လိုက္လံ ပက္ကစားၾကျခင္း ႏွင္႔ လူငယ္မ်ား ေသာက္စား မူးယစ္ၾကသည္ဟု သိရွိရသည္၊ ထိုသို႔ ေရေဆာ႔ ကစားၾကသည္႕ ဓေလ႔မွာ လက္တင္ အေမရိကားရွိ ႏိုင္ငံတခု အတြက္ေတာ႔ ထူးျခား လွေပသည္။ - လူထုအသံ အြန္လုိင္း ဂ်ာနယ္
ေရႊမႏၲေလး က သႀကၤန္အေၾကာင္း
တန္ခူးလတာ ျမန္မာ ၁၂လ ရာသီခြင္မွာ အစကနဦးႏွစ္ဦးရဲ႕ ပထမလ။ ထန္းသီးေတြဆြတ္ခူးတဲ့ လ။ ထန္းခူးလလုိ႔ ေရွးတုန္းက ဖြဲ႕ဆုိခဲ့ ၾကတယ္။ အင္းဝေခတ္ေရာက္မွ တန္ခူးလလုိ႔ ေရးခဲ့ ၾကတယ္။ သုံးခဲ့ၾက တယ္။တန္ခူးလဟာ သာယာလွလုိ႔ ေရွးစာဆုိေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြဲ႕သီေရး သားခဲ့ၾကတယ္။ အင္းဝေခတ္စာဆုိ ေတာ္ မင္းေဇယ်နႏၵမိတ္က အတာ ေရသဘင္ကုိ ၫႊန္းၿပီး၊ပုရစ္ျဖာစီရတု မွာ’တန္ခူးရာသီ၊ တုိင္ခဲ့ၿပီ၊ ဆန္းထူး ဝါနီ၊ လိႈင္ခဲ့ၿပီ၊ သြန္းျဖဴးျဖာစီတုိင္ခဲ့ ၿပီ’လုိ႔ ေရးစပ္ခဲ့တယ္။ရတနာပုံေခတ္ ေရသဘင္ပြဲ ကုိ ကုန္းေဘာင္ဆက္မဟာရာဇဝင္ ေတာ္ႀကီးမွာ ေရးဖြဲ႕ထားတာက၊ သႀကၤန္ေတာ္အခါၾကားတာနဲ႔ တစ္ ၿပိဳင္နက္ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ေရွ႕မ်က္ႏွာဦး ထိပ္ တံခါးေတာ္ကစၿပီး တစ္ဆယ့္ ႏွစ္ရပ္ တံခါးေတာ္အကုန္အေျမာက္ သံ သုံးခ်က္စီေပးရၿပီး၊ အခါသုံးရက္ အတြင္း အစဥ္ထုံးစံအတုိင္း ေရပက္ ဖ်န္းေစတယ္။အခ်ိန္အခါဟာ နံနက္၊ ညေန အခ်ိန္မွာ ေရၾကည္ေရေအး၊ အေမႊး ထုံရည္မ်ားနဲ႔သာ ပက္ဖ်န္းရမယ့္ အေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕တြင္းၿမိဳ႕ျပင္ ေမာင္း ေၾကးနင္းခတ္ေစပါတယ္။မင္းႏွစ္ပါး နံေတာ္သင့္တဲ့ မဟာမုနိဘုရား၊ ေလသာမာရဇိန္ ဘုရားမွာ ဆြမ္းေတာ္အဖြယ္အစုံ ကပ္လွဴပူေဇာ္ၿပီး၊ ေရႊနန္းေတာ္ေပၚ မွာ ၿမိဳ႕စား၊ ရြာစား၊ အပ်ိဳေတာ္တုိ႔နဲ႔ လက္သုံးေတာ္ လက္ဖက္ရည္ေတာ္ တုိ႔ကုိ အမိန္႔ေတာ္နဲ႔အတူ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕စြာ ေရသြန္းေလာင္းကစားၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၈၅ခုႏွစ္ကစၿပီး ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္မွာ ျမန္မာဘုရင္မိသားစုပါေတာ္မူတာနဲ႔ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈေတြ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရ တယ္။ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္ အအုံေတြလည္း ထီးသုဥ္း၊ နန္းသုဥ္း ကြယ္ ေပ်ာက္ခဲ့ရတယ္။သီေပါဘုရင္ နဲ႔အတူပါေတာ္မူသြားရတဲ့စုဖုရားလတ္ ဟာ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူးတဲ့ အခုလုိ အတာသႀကၤန္ေရာက္ၿပီဆုိရင္ က်န္ ရစ္ခဲ့တဲ့ ရတနာပုံေနျပည္ေတာ္က ျမန္မာျပည္သူေတြကုိ အလြမ္းစာ ေရးပုိ႔ေပးဖူးတယ္။စုဖုရားလတ္ရဲ႕ အလြမ္းစာကုိ မႏၲေလးၿမိဳ႕က်ဳံးအေနာက္ဘက္က မႏၲေလး စာၾကည့္ တုိက္နဲ႔ ျပတုိက္မွာ ရွိပါတယ္။ ဒါကုိၾကည့္တာနဲ႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေရႊမႏၲေလးရတနာပုံ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးရဲ႕ ျမန္မာ့သႀကၤန္ပြဲႀကီး ဟာ အဲဒီအခ်ိန္ကပဲ ႀကီးက်ယ္ခဲ့ တယ္။ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ၿပီး ယဥ္ ေက်းမႈကုိ အေျခခံခဲ့တယ္ဆုိတာ ေပၚလြင္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ကဲဒါေတြကို ဘာလုိ႔ေပရွည္ ေအာင္ ေရးေနရလဲဆုိတာ စာဖတ္ ရင္း ရွင္းသြားမွာပါ။ မႏၲေလးသႀကၤန္ ဟာ က်ဳံးေဘးပတ္လည္က ေရပက္ ခံမ႑ပ္ေတြဆီကုိ ပုံစံဒီဇုိင္းအမ်ိဳး မ်ိဳးနဲ႔ေရာက္လာၾကေတာ့မွာ။ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္အားမနာ စြာနဲ႔ပဲ ဆက္ေရး၊ ဆက္ေျပာပါ့မယ္။ ဟုိးတစ္ခ်ိန္က ေရွးပညာရွိႀကီးေတြ က အတာႏွစ္ဦးမွာ ေရွာင္ၾကဥ္ရ မယ့္ ဓေလ့တခ်ိဳ႕မွတ္သားဖြယ္ ေဖာ္ ထုတ္သြားခဲ့တာကုိ သတိရဆင္ျခင္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။အတာသႀကၤန္အခါတြင္ ႐ုဒံ- ငုိေၾကြးျခင္းကုိေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေမထုနၪၥ-ေမထုံမွီဝဲျခင္းကုိေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မံသံ -ဟင္းမ်ဳိးစိမ္းကုိ ဝယ္စားျခင္းမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ သူရ-ေသရည္ေသရက္ေသာက္ျခင္း ကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ေကာေဓာစ -အမ်က္ထြက္ျခင္းကုိေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ႐ုဓံ- ေသြးထုတ္ျခင္းကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေတလိကံ- ေဆးဆီလိမ္းျခင္းကုိေသာ္လည္း ေကာင္း၊ နေကရ-မျပဳရာ၊ မေရာင္း အပ္။ဣမာနိဒသ ကမၼာနိ- ဤသုိ႔ ဆယ္ပါးေသာအမႈတုိ႔ကုိ၊ သေကၠာပိ -သိၾကားမင္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပရိဇၨေယ-ဖဲၾကဥ္ရာ၏။ ဤသုိ႔ဆုိ လွ်င္ ထုိမၾကဥ္ေရွာင္ေသာသူတုိ႔ အား နတ္သိၾကား မင္းတုိ႔သည္ မေကာင္းေသာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ပ်က္ စီးေသေက်ေအာင္ ၾကည့္႐ႈေသာ ဟူ၏။ဒါေၾကာင့္ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာေတြမွာ ”မဂၤလာစကား၊လကၤာၾကားအံ့၊ ေၾကာ္ၾကားစုံေစ၊ သႀကၤန္ေန႔၌ မေတြ႕ေဝးစြာ၊ ေရွာင္ကုန္ရာသား၊ မသာႏွလုံး၊ ညႇိဳးခ်ဳံးစုိးရိမ္၊မၿငိမ္ပူေဆြး၊ ငုိေၾကြးကုန္ထ၊ ကာမအရွာ၊ ေမထု နာႏွင့္ ပါဏာသတ္ပုတ္၊ ေသာက္ ထုတ္ရက္မ၊ မ်က္ထြက္မာန၊ ပဋိယ ႏွင့္ေဒါသမလြတ္၊ ဆီပြတ္လိမ္းဆင္၊ သစ္ပင္ခုတ္ျဖတ္၊ သတ္ခတ္တုန္ ေရွာင္၊ အေရာင္းအဝယ္၊ ဤတစ္ ဆယ္ကုိ၊ လူ႔ဝယ္ နတ္ခြင္၊လူလုိစင္ ထား၊ျမင္းမုိရ္ဖ်ားဝယ္၊ သိၾကားေသာ္ မွ၊ မျပဳရရာ၊ က်မ္းလာေသာအား၊ လကၤာၾကားသည္။ ဤကားသႀကၤန္ အလုိတည္း” အဲသလုိစပ္ဆုိ ထားခဲ့ ပါတယ္။ သႀကၤန္စာထဲမွာလည္း သႀကၤန္အခါ ေရွာင္ၾကဥ္စရာေတြ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါ တယ္။
''တကယ္ေတာ့ သၾကၤန္ဆုိတာ ႏႇစ္တစ္ႏႇစ္ ကူးေျပာင္းသြားတဲ့ ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏႇစ္က အေဟာင္း အညစ္အေၾကးေတြ၊ အကုသုိလ္အျပစ္ေတြကုိ အတာေရေအးနဲ႔ေဆးတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ က်င္းပခဲ့ၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြ အေပ်ာ္ဘက္ကေန ကုသုိလ္ေရးကုိကူး လာတဲ့အတြက္ ေကာင္းတယ္လုိ႔ေျပာရ မႇာပါ။ သၾကၤန္ကာလမႇာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေရကစားၾကတဲ့ ဓေလ့မႇန္ စ႐ုိက္မႇန္ကုိေတာ့ ရႇင္သန္ေစခ်င္ပါတယ္''
'' ဒီႏႇစ္သႀကၤန္မႇာေတာ့ အေပ်ာ္ေတြေလ်ာ့ၿပီး ကုသိုလ္ေရးေတြကုိ ပုိလုပ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။ၿပီး ေတာ့ ႏႇစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မႇာ သက္ ႀကီးရြယ္အိုေတြကိုေခါင္းေလ်ာ္တာတို႔၊ လက္သည္းေျခသည္းညႇပ္ေပးတာေတြ ၊ သတၱဝါေတြကိုေဘးမဲ့လႊတ္ေပးတာေတြ လုပ္ၿပီးကုသိုလ္ယူဖို႔လည္း စိတ္ကူးထားပါတယ္။ ရိပ္သာမႇာတရားစခန္း၀င္ဖုိ႔ လည္းရိႇပါတယ္''ဟု လူငယ္တစ္ဦးက ဆိုသည္။
သီရိလကၤာသၾကၤန္
သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၏ ဓေလ့ သၾကၤန္ေန႔သည္ အတုယူစရာေကာင္းလွ၏၊ သၾကၤန္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ‘ကူးေျပာင္းျခင္း’ ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကိုရ၏။ ကူးေျပာင္းျခင္းဟူသည္ ဤ၌ ႏွစ္ေဟာင္းမွ ႏွစ္သစ္သို႔ကူးေျပာင္းျခင္းကိုဆုိလိုပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ New Year Day ဟုေခၚၾကသည္။ ႏွစ္သစ္ကူူးေျပာင္းေသာေန႔ဟု ဆိုလိုသည္။ ျမန္မာ့အေခၚအေ၀ၚအရ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ဟု ေခၚ၏။ ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းေသာေန႔သည္ ျမန္မာႏွင့္သီရိလကၤာ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ တခ်ိဳ႕ေသာႏိုင္ငံမ်ားလည္း တူညီေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံမ်ားတူညီၾကသည္ကိုကား မိမိအတိအက် မသိရေသးပါ။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၌ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မတိုင္မီ တစ္ရက္အလိုေန႔၌ အ၀တ္ျဖဴမ်ား၀တ္ၾက၍ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ ဥပုသ္ေစာင့္သြားၾကပါသည္။ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔၌လည္း ဥပုသ္ေစာင့္ၾကသည္။ ဤ၌ ဥပုသ္ေစာင့္ၾကပုံကို အနည္းငယ္တင္ျပလိုပါသည္။ သီရိလကၤာ၌ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အမႈကိစၥမွန္သမွ် အ၀တ္ျဖဴကိုသာ ၀တ္ဆင္ၾကသည္။ တျခား မည္သည့္အေရာင္မွ် မ၀တ္ၾကပါ။ သူတို႔သည္ အ၀တ္ျဖဴမ်ား၀တ္၍ လာၾကၿပီးလွ်င္ ဥပုသ္ေဆာင္ (ဓမၼသာလာ) ၌ ဆိတ္ျငိမ္စြာ တရား႐ႈမွတ္ၿပီးေနၾကပါသည္။ နံနက္ (၈)နာရီခန္႔အခ်ိန္၌ ဆရာေတာ္က ရွစ္ပါးသီလ ေပး၍ တစ္နာရီမွ် တရားေဟာပါသည္။ တရားေဟာၿပီးေသာအခါ တရား႐ႈမွတ္ခိုင္းပါသည္။ ေန႔လည္(၁၁)နာရီ အခ်ိန္ ထမင္းေကၽြးပါသည္။ ထမင္းစား ၿပီးသည္ႏွင့္တျပိဳင္နက္ ဥပုသ္သည္မ်ားထဲမွ စြမ္းႏိုင္ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားက တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ တရားေဟာျခင္း၊ တရားေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဘာသာေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အေမးအေျဖမ်ားျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားကို ေန႔လည္ (၄)နာရီထိလုပ္ၾကပါသည္။ ဤ၌ ‘သူတို႔တေနကုန္ထိုင္ႏိုင္ရဲ႕လား ေညာင္းညာကိုက္ခဲလို႔ တရားအေပၚ အာ႐ုံျပဳႏိုင္ရဲ႕လား’ ဟု ေမးဖြယ္ရွိသည္။ သူတို႔ကား တရားနာေသာအခ်ိန္၌ ရပ္၊ သြား၊ ထိုင္၊ အိပ္၊ မည္သို႔ေသာဣရိယာပုထ္ ျဖင့္မဆို ေနႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္၌ ကဲ့သို႔ ၾကံဳ႕ၾကံဳ႕ေလး မလႈပ္မယွက္ ထိုင္ေနရသည္မဟုတ္၊ လြတ္လပ္စြာ ေနခ်င္သလိုေန၍ တရားကိုနာၾကားႏိုင္ပါသည္။ တရားေဟာေသာ လူ၊ ဘုန္းၾကီး၊ အေရွ႕သို႔ ေျခဆင္းၿပီး ထိုင္ေနၾကသည္မွာ ျမန္မာမ်က္စိျဖင့္ေတာ့ လုံး၀ မသင့္ေတာ္လွ။ သူတို႔ဓေလ့ကား ျပႆနာမရွိ ထိုင္ခ်င္သလိုထိုင္ အျပစ္မရွိပါ။
ညေန(၄)နာရီအခ်ိန္တြင္ ဘုန္းၾကီးက တရားေဟာပါသည္။ တရားေဟာၿပီးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ တရားထုိင္ရပါသည္။ ညေန(၆)နာရီခန္႔အခ်ိန္တြင္ လူပုဂၢဳိလ္မ်ားထဲမွ စြမ္းႏိုင္သူက တရားေဟာျပန္ပါသည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္တရားေဟာၿပီးေနာက္ ပရိတ္ႀကီးပါဠိေတာ္မ်ား၊ ဓမၼစၾကာ၊ အနတၱလကၡဏသုတ္ စေသာ ပါဠိမ်ားနွင့္ ဘုရားကို ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကပါသည္။ ည(၁၀)နာရီမွ စ၍ မိမိစြမ္းႏို္င္သလို တရားမွတ္ျခင္း၊ ဗုဒၶစာေပဖတ္ျခင္း၊ က်က္မွတ္ျခင္း မ်ားကို မည္သည့္အခ်ိန္ထိ ျပဳလုပ္ၾကသည္ကို မိမိမသိပါ။ ည(၂)နာရီ မိမိတေရးႏိုး၍ ထၾကည့္ေသာအခါ တခ်ိဳ႕တရားထိုင္ေနၾကတာကို ျမင္ရေသး၏။ သူတို႔သည္ ဥပုသ္ကာလအတြင္း ကြမ္းစားျခင္းမျပဳပါ။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး အရက္ကိုးကား ဥပုသ္ေစာင့္သည္ျဖစ္ေစ၊ မေစာင့္သည္ျဖစ္ေစ၊ ဗုဒၶဘာသာမ်ား အခါခပ္သိမ္း လုံး၀ မေသာက္ၾကပါ။ တခ်ိဳ႕ ခုိးေသာက္တာ ရွိသည္ဟု ဆို၏။ မိမိမေတြ႕ဖူးပါ။ ဘာသာျခားမ်ားသည္ အရက္၊ ေဆးလိပ္ကို ေသာက္သုံးသူ အလြန္ရွားပါလွ၏။ ဤကား သူတို႔ဥပုသ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အတုယူစရာ ဓေလ့တည္း။
သီရိလကၤာ၌ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မတိုင္မီ တရက္အလုိတြင္ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း၊ ရပ္ကြက္အတြင္း လူၾကီးမ်ား ဆရာမ်ား၊ မိဘမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္း အမႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံ သီတင္းကၽြတ္လ ကန္ေတာ့ၾကသလို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔၌ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း၊ ေခါငး္ေလွ်ာ္ျခင္း မဂၤလာကို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ဤ၌ ေခါင္းေလွ်ာ္မဂၤလာကို အနည္းငယ္တင္ျပပါအုံးမည္။ နံနက္အခ်ိန္၌ ဒကာတခ်ိဳ႕ ေက်ာင္းသို႔ေရာက္လာၾကၿပီး မ႑ပ္ထိုးျခင္း၊ အခမ္းအနားျပင္ဆင္ျခင္း အမႈကိုၾကိဳတင္ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ သူတို႔ ယူလာၾကေသာ တမာရြက္၊ ကြမ္းရြက္ႏွင့္ တျခားမည္သည့္အရြက္မွန္း မိမ္ိ မသိေသာ အရြက္မ်ားကို ေရာၿပီး ဆုံျဖင့္ေထာင္းကာ သတၳဳရည္မ်ားညွစ္ယူ၍ စတီးအိုးၾကီးျဖင့္ ထည့္ထားၾက၏။ ေန႔လည္အခ်ိန္၌ ေက်ာင္းသို႔ လူၾကီးလူငယ္ ရွိသမွ်အားလုံး နီးစပ္ရာေက်ာင္းသို႔ သြားေရာက္ၾက၏။ လူစုံေလာက္ေသာအခ်ိန္၌ ဘုရားေရွ႕တြင္ ပရိတ္သတ္မ်ား မတ္တပ္ရပ္လွ်က္ လက္အုပ္ခ်ီကာ ၿငိမ္သက္စြာေနၾက၏။ ပရိတ္သတ္ေရွ႕တြင္ သူတို႔ေထာင္းထားေသာ တမာရြက္စေသာ သတၳဳရည္အုိးႏွင့္ အုန္းဆီအိုးကို ခင္းက်င္းတည္ထား၍ အႏုပညာသမားမ်ားသည္ တူရိယာမ်ားျဖင့္ တီးမႈတ္ၾကကာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဓမၼေတးျဖင့္ ေဖ်ာ္ေျဖၾကၿပီး ဂုဏ္ေတာ္ဘြဲ႕ေတးျဖင့္ ဗုဒၶကို ခ်ီးက်ဴးပူေဇာ္ၾက၏။
သူတို႔ပူေဇာ္ၿပီး မဂၤလာခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ လက္အုပ္ခ်ီ၍ ရပ္ေနၾကေသာ ပရိတ္သတ္ေရွ႕တြင္ ဘုန္းၾကီးမ်ားက မတ္တပ္ရပ္လွ်က္ ငါးပါးသီလ ေဆာက္တည္ေစ၏။ ထို႔ေနာက္ ပရိတ္မ်ားရြတ္ဖတ္ၾက၏။ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ၿပီးေသာအခါ ဘုန္းၾကီးမ်ား တစ္ပါးစီ ႏွစ္သစ္ကူးဆုေတာင္းမႈကို ျပဳၾက၏။ သူတို႔ တစ္ပါးၿပီး တစ္ပါး အလွည့္က် ဆုေတာင္းရင္း စာေရးသူအလွည့္သို႔ေရာက္လာ၍ ေလာကု(ေက်ာင္းထိုင္) က မိမိအား မိုက္ခရိုဖုန္း ထိုးေပးရာ အေၾကာင္းမသိ၍ ၾကိဳတင္စီစဥ္မႈမရွိ သီဟိုဠ္စကားမရေသာ မိမိအဖို႔ အခက္ၾကဳံရ၏။ ပရိသတ္ေရွ႕ မိုက္ၾကီးကိုင္ၿပီး ဘာေျပာရမည္ကို မသိသျဖင့္ စိတ္ထဲေပၚလာေသာ စည္ေတာ္ၾကီးကို္ရြတ္ဆိုလိုက္၏။
“ေအာင္ျမန္မာ…..ေအာင္ဂါထာ….ေအာင္ရာနိမိတ္ကယ္…ထြန္းေပလို႔ဗ်ာ….။ ေအာင္ရပ္ကယ္ သာသေလး…..ေအာင္ရာဘိမယြင္း…ရိုင္းပင္းကာ ကူညီေပး..တယ္...ကဗ်ာဆရာ..ေဆြသု၀ဏ္ပါဗ်ာ..သြင္းဆိုသည့္စာ……” ဟု ရြတ္ဆိုလိုက္ရာ သူတို႔နားမလည္ၾကေသာ္လည္း အလြန္နားေထာင္၍ေကာင္းေၾကာင္း အခမ္းအနားအၿပီး၌ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားၾက၏။
သံဃာမ်ား အသီးအသီး ႏွစ္သစ္ကူးဆုေတာင္းၾကၿပီးေသာအခါ ပရိသတ္မ်ားတန္းစီ၍ ဘုန္းၾကီးရွိရာသို႔လာၾက၏။ ထိုပရိသတ္ကို ဘုန္းၾကီးမ်ားက ေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳလုပ္ေပး၏။ တမာရြက္စသည္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ သတၳဳရည္ႏွင့္ အုန္းဆီကို လက္ျဖင့္စိမ္ယူကာ သူတို႔ေခါင္းကို ပြတ္ေပးျခင္းျဖစ္၏။ ထိုေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳၿပီးေသာအခါ ဘုရားမ်ား၊ ေဗာဓိပင္မ်ား၌ ွဆီမီးပူေဇာ္ျခင္း၊ ပန္းပူေဇာ္ျခင္း၊ ကြမ္းရြက္ပူေဇာ္ျခင္းမ်ားကို အထူးတလည္ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ထိုေန႔၌ တေနကုန္ (သူတို႔ အေခၚ လက္ကီးဒိုင္း) ေျဗာက္ေဖာက္ျခင္း၊ မီးရွဴး မီးပန္းမ်ား ပစ္ေဖာက္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ အထူးအားျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းခ်ိန္၌ တႏိုင္ငံလုံး ဆူညံပြက္ ဘ၀ဂ္ညံေအာင္ နားကြဲမတတ္ ေျဗာက္ေဖာက္ၾကသည္။ ေကာင္းကင္တျပင္လုံး မီးရွဴးမီးပန္းမ်ားျဖင့္ လင္းျဖာလွ်က္ရွိေနသည္မွာ အံ့မခန္း ရႈျမင္ရပါသည္။ ဤကား 2008 ခု ကုလားေက်ာင္း၌ မိမိ၏ ျမင္ကြင္းတည္း။
ဒီႏွစ္ (2009) ၌ လည္း မကုဋျမန္မာေက်ာင္း၌ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ျမန္မာမႈျမန္မာ့ ဟန္ျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ မုန္႔လုံးေရေပၚႏွင့္ ဗူးသီးေၾကာ္မ်ား ျပဳလုပ္ေကၽြးေမြး စားေသာက္ၾကျခင္း၊ ကံစမ္းမဲေဖာက္ျခင္းတို႔ကို နံနက္အခ်ိန္၌ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ကံစမ္းမဲ၌ ေပါက္မဲအနည္းငယ္သာ ထည့္ႏိုင္ေသာ္လည္း ဟာသ မဲမ်ားပါ၀င္သျဖင့္ အလြန္ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းလွပါသည္။ ဟာသမဲ၌ “ျပည္တန္ ပတၱျမားလုံး အရြယ္ ခ်ိဳခ်ဥ္ပါဘုရား၊ ကုလားမကိုကဲခ်င္ေတာ့ ေပါက္မဲႏွင့္လြဲမွာေပါ့၊ ဂုဏ္ေတာ္ပုတီးစိပ္လိုက္ပါအုံး” စသည္ျဖင့္ ဟာသမဲကိုဖတ္လိုက္တိုင္း တေသာေသာရယ္ေမာၾကရ၏။ မဲအစီအစဥ္အၿပီး တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ေရေလာင္းၾက အိုးမဲျဖင့္သုတ္ၾက ေနာက္ၾက ေျပာင္ၾကႏွင့္ အလြန္ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွ၏။ တစ္ႏွစ္တာ ေညာင္းညာခဲ့သမွ် တေန႔တာ ပက္ျဖန္းေသာ သၾကၤန္ေရျဖင့္ ေမာပန္းမူးေ၀ ေညာင္းညာကိုက္ခဲ အကုန္ေပ်ာက္သြားရသည္ဟုထင္မိ၏။
တမူထူးျခား၍ အတုယူဖြယ္လည္းေကာင္းလွေပ၏ ႐ိုးရာဓေလ့တို႔ အျပင္ ဘာသာတရားကိုင္း႐ိႈင္းမႈ မွာ အထင္ကရ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံၾကီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႔ခံယူခ်က္မ်ား လုပ္ကိုင္ ျပဳမူ ေျပာဆိုေနၾကေသာ အက်င့္စာရိတၱမ်ား သာသနာကိုအက်ိဳးျပဳေနၾကပံုမ်ားထက္ အလြန္ပင္သာလြန္ေနၾကေပသည္ ဟု ေလ့လာမိပါသည္
သၾကၤန္ သည္ သကၤႏၱ ဆိုတဲ႔ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရြတ္ဆိုသည့္ အခါမွာ သင္ကန္တ အရ ရရစ္သံနဲ႔ ရြတ္ရာကေန သၾကၤန္ျဖစ္လာတယ္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ အဓိပၸါယ္က ကူးေျပာင္းျခင္းပါ။
အိမ္နီးခ်င္းတို႔ရဲ႔ သူနည္းသူဟန္ သူ႔သႀကၤန္
ျမန္မာတုိ႔ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္အျဖစ္ ဆင္ႏႊဲေလ့ရွိတဲ့ သႀကၤန္ပြဲေတာ္ဟာ သကၠတ ဘာသာ စကား သႀကၤႏၲ ဆုိတဲ့ စကားကဆင္းသက္ လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္က ကူးေျပာင္းျခင္း လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ကုိးကြယ္ ယုံၾကည္မႈအရ တူညီမႈရွိတဲ့ ေဒသ ေတြမွာ လုိက္နာ က်င့္သုံးၾကတဲ့ ဓေလ့ထုံးစံေတြကလည္း တူညီေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံလုိပဲ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဆုံးအမနဲ႔ အညီ က်င့္ႀကံေနထုိင္ရာေဒသအခ်ဳိ႕မွာ ႏွစ္သစ္ကူးက်င္းပပုံမွာ တူညီမႈရွိၾကပါတယ္။
သကၠတ ဘာသာစကားကေန ဆင္းသက္လာ တဲ့ သကၤႏၲ စကားလံုးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသေန ျပည္ သူေတြရဲ႔ ၀န္းက်င္ အေျခ အေန ေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ကြဲျပားျခားနားမႈရွိခဲ့တာကုိလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ သႀကၤန္၊ ထုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ဆြန္ကရန္ (Song Kran)၊ ကေမၻာဒီးယား ခ်ဳိခ်နန္သေမး (Chol Chnam Thmey)၊ လာအုိ တုိ႔ရဲ႕ ဘီးမုိင္ (Bpee Mai) နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ဒုိင္လူမ်ဳိး တုိ႔ရဲ႕ ေရသဘင္ပြဲဆုိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္တုိ႔ဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ရင္းျမစ္က ဆင္းသက္လာခဲ့တဲ့ ပြဲေတာ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ က်င့္သုံး လုိက္နာၾကသူေတြရဲ႕ ေနထုိင္ရာ ပထ၀ီ၀င္ေဒသ ကြဲျပားမႈအရ အေခၚ အေ၀ၚကြဲျပားမႈရွိသလုိ က်င္းပပုံ က်င္းပနည္း မွာလည္း အနည္းအမ်ားကြဲျပားမႈရွိကာ အမ်ဳိးသား အသြင္အျပင္ လကၡဏာ တစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိတန္သေလာက္႐ွိခဲ့ပါတယ္။
ကေမၻာဒီးယားတုိ႔ရဲ႕ ခ်ဳိခ်နမ္သေမး
ခ်ဳိခ်နမ္သေမးဆုိတာ ခမာဘာသာစကားအရ ႏွစ္သစ္သုိ႔ ကူးေျပာင္းျခင္းလုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါ တယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ မတ္ ၁၃ ရက္မွာ စတင္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ မတ္ ၁၄ ရက္စတင္ၿပီး ၃ ရက္ၾကာက်င္းပပါတယ္။ ႏွစ္အေရ အတြက္ကုိေတာ့ သာသနာ သကၠရာဇ္နဲ႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဥပမာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ဟာ ကေမၻာဒီးယား ျပကၡဒိန္အရ ၂၅၅၃ (သာသနာ သကၠရာဇ္ Buddhist Era) ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးေန႔မွာ လူအမ်ားက ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ ၀တ္ၿပီး ဘုရားစင္မွာ ဖေယာင္းတုိင္ေတြ၊ အေမႊးတုိင္ေတြထြန္းၿပီး ပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ မိသားစု၀င္ေတြဟာ ဆင္းတုေတာ္ေရွ႕မွာ ျမတ္စြာဘုရားကုိ ရွိခုိးပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ ကံေကာင္းေစရန္အတြက္ ေရနဲ႔ မနက္ပိုင္းမွာ မ်က္ႏွာ၊ ေန႔လည္မွာ ရင္အုပ္၊ အိပ္ရာ၀င္ခါနီးမွာ ေျခစတဲ့ေနရာေတြကုိ ဆြတ္ျဖန္းၾကပါတယ္။
ဒုတိယေန႔မွာ ဆင္းရဲသားေတြ၊ အိုးအိမ္မဲ့ေတြ၊ ၀င္ေငြ နည္းသူေတြ၊ မိမိအမႈထမ္းေတြကို ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲပါတယ္။ ဘုရား ေက်ာင္းကန္သြားၿပီး ဘိုးေဘးဘီဘင္ေတြကို ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ ၾကပါ တယ္။
တတိယေန႔မွာ ဗုဒၶဆင္းေတာ္ေတြကို ေရသပၸါယ္ၿပီး အေမႊးနံ႔သာေတြ ပက္ျဖန္းေပးပါတယ္။ ဘိုးဘြားမိဘေတြနဲ႔ ကေလး ေတြကိုလည္း ေရမုိးခ်ဳိးၿပီးသန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပး ၾကပါတယ္။
ေက်ာင္းပရ၀ုဏ္ေတြအတြင္းမွာ သဲပုံေစတီေတြ တည္တာ ဟာလည္း ခမာတို႔ရဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူးအစဥ္အလာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ဆံေတာ္နဲ႔ မကိုဋ္ေတာ္ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေနတယ္လို႔ အစဥ္အလာအရ ယုံၾကည္ထားတဲ့ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္က ေစတီေတာ္ကို ရည္မွန္းၿပီး သဲပုံေစတီႀကီးကို တည္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ မဟာသာ၀က ေလးပါးျဖစ္တဲ့ ရွင္သာရိပုၾတာ၊ ရွင္ ေမာဂၢလန္၊ ရွင္အာနႏၵာနဲ႔ ရွင္မဟာကသပ တို႔ကို ရည္စူးၿပီး ေစတီရံေလးဆူကိုတည္ ပါတယ္။
ေနာက္အစဥ္အလာတစ္ခုကေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေရေလာင္းတဲ့ ေရသဘင္ပဲြျဖစ္ပါတယ္။
ခမာတို႔ဟာ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြမွာ အထူးစားဖြယ္ခဲဖြယ္တို႔ကို ျပင္ဆင္ တတ္ပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ ၾကာလန္လို႔ ေခၚတဲ့ ေကာက္ၫွင္းက်ည္ေတာက္လို စားစရာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေနာက္ အစဥ္အလာတစ္ခုက ကစားပဲြေတြက်င္းပတဲ့အစဥ္အလာျဖစ္ၿပီး ကစားနည္းေတြက အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ျပည္ နယ္ျဖစ္တဲ့ မဏိ ပူရက ကစား နည္း ေတြနဲ႔ တူပါ တယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး ကာလတစ္ခုလုံး လမ္းဆုံ လမ္းခြ ေတြမွာ ကစားပဲြ ေတြ က်င္းပေပးပါတယ္။
လာအိုရဲ႕ ဘီးမုိင္
ဘီးမုိင္ သို႔မဟုတ္ ဆြန္ကရန္ လုိ႔ေခၚတဲ့ လာအို ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ဧၿပီ ၁၃ ရက္က ေန ၁၅ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ ျပင္သစ္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ်ကို ေရာက္ေနၾကတဲ့ လူမ်ဳိး ေတြကလည္း ႏွစ္သစ္ကူးပဲြကိုက်င္းပၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေတာင္ပုိင္းကေန စတင္ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိစက လာအုိႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္ကုိ ဇန္န၀ါရီ ၁ ရက္မွာ က်င္းပခဲ့ေပမယ့္ အေျခခ် ေနထုိင္ လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ခမာနဲ႔မြန္ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ အစဥ္အလာ အတုိင္း လက္ခံက်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ပြဲေတာ္က်င္းပရက္ဟာ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိ ျဖစ္ေပမယ့္ လြမ္ဘရာဘန္လုိ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာေတာ့ ရက္သတၱ တစ္ပတ္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးပထမရက္မွာ ေက်းရြာနဲ႔အိမ္ေတြကုိ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္အတြက္ အေမႊးနံ႔သာ၊ ေရခ်မ္း၊ ပန္းတုိ႔ကုိ ဆက္ကပ္ပါတယ္။ ဒုတိယေန႔ကုိေတာ့ ႏွစ္ေဟာင္းႏွစ္ သစ္ရဲ႕ ၾကားရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္ေနာက္ဆုံးရက္ကုိ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။
အစဥ္အလာအရ ဆင္းတုေတာ္ေတြနဲ႔ ဆရာေတာ္ သံဃာ ေတာ္ေတြကုိ ေရသပၸာယ္ေပးပါ တယ္။ ၿပီးေတာ့ မိတ္ေဆြသဂၤဟေတြ ျဖတ္သြားျဖတ္လာေတြကုိ ေရပက္ျဖန္းပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သူငယ္ေတြက ေရွးဦးစြာ လူႀကီး သူမေတြကုိ ႐ုိေသစြာနဲ႔ ေရးမုိးခ်ဳိးၿပီး သန္႔စင္ေပး ပါတယ္။ ေနာက္အသက္ရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဖုိ႔ ရည္ စူးၿပီး သံဃာေတာ္ေတြကုိ ေရးမုိးခ်ဳိး သန္႔စင္ ေပးပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွ အခ်င္းခ်င္းေရေလာင္းၿပီး ေရသဘင္ပြဲႏႊဲၾကပါတယ္။ ေရပက္ ျဖန္းတဲ့အခါ ေရထဲမွာ အေမႊးနံသာရဖုိ႔အတြက္ ပန္းမ်ား၊ ေရေမႊးမ်ားထည့္ပါတယ္။ ကာဘင္လာဖြန္ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ သမီးေတာ္ ခုႏွစ္ပါးက ဂူႀကီးထဲမွာ ဖခင္ႀကီးရဲ႕ ဦးေခါင္းေတာ္ကုိ ထားၿပီး ႏွစ္စဥ္ ပသရာကေန ေရပက္ျဖန္းတဲ့အေလ့ ေပၚလာတယ္လုိ႔ အယူရွိ ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးေခါင္းေလွ်ာ္ေရ သုိ႔ မဟုတ္ ေပါင္ဒါမႈန္႔ေတြနဲ႔ ပက္ျဖန္းတဲ့ အေလ့ပါ ထြန္းကား လာပါတယ္။
လာအုိႏုိင္ငံမွာလည္း သဲပုံေစတီ တည္တဲ့ အစဥ္အလာ ရွိပါတယ္။ သဲပုံေစတီကုိ အေမႊးနံသာ၊ ပန္းမန္၊ တံခြန္ ကုကၠားေတြနဲ႔ မြမ္းမံၿပီး အေမႊးနံသာ ပက္ျဖန္းပါတယ္။ လာအုိတုိ႔ရဲ႕သဲပုံေစတီက သမီးေတာ္ခုႏွစ္ပါးရဲ႕ခမည္းေတာ္ကာ ဘင္လာဖြန္ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ ဦးေခါင္းေတာ္ထားရွိရာ ေတာင္ေတာ္ကုိ ရည္မွန္းၿပီး တည္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တိရစၦာန္ ေဘးမဲ့လႊတ္တဲ့ပြဲေတာ္နဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးပန္းခူး ပြဲေတာ္ကလည္း ထင္ရွားတဲ့ ပြဲေတာ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ လာအုိႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္သစ္ကူးမယ္ေရြးပြဲက်င္းပပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးမယ္ေရြးပြဲကုိ ေဒသအသီးသီးမွာ က်င္းပပါ တယ္။ ကာဘင္လာဖြန္ ဘုရင္ မင္းျမတ္ရဲ႕ သမီးေတာ္ခုႏွစ္ပါးကုိ ရည္စူးအလွမယ္ ခုႏွစ္ဦး ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ရပါတယ္။ လူႀကီး လူငယ္အားလုံးဟာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းကုိသြားၿပီး ဥပုသ္ သီးတင္းေဆာက္တည္ၾကၿပီး ညေနပုိင္းမွာ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲေတြကို ၾကည့္႐ႈၾကပါတယ္။
ထုိင္း ဆြန္ကရန္
ထုိင္း႐ုိးရာႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို လူႀကီးသူမေတြနဲ႔တဲြၿပီး က်င္းပေလ့ရွိတဲ့အတြက္ ထုိင္းလူမ်ဳိး ေတြဟာ ႏွစ္သစ္ ကူးပဲြေတာ္ ကာလမွာ ဇာတိရပ္ရြာကိုျပန္တတ္ၾကပါတယ္။ ပဲြေတာ္ကာလဟာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးရက္ကို မူလက ေဗဒင္ကိန္းခန္း အရ တြက္ခ်က္ခဲ့ေပမဲ့ ယခုေတာ့ ပုံေသ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ပဲြေတာ္ရက္ေတြဟာ ရက္သတၱပတ္ ပိတ္ရက္ေတြနဲ႔ႀကံဳရင္ ပိတ္ရက္ထဲ ပါတဲ့ရက္ေတြကို ေနာက္ရက္ေတြမွာ ထည့္ ေပါင္းက်င္းပပါတယ္။ တ ကယ္လို႔ သႀကၤန္ရက္ဟာ ရက္ သတၱပတ္ ၾကားရက္ျဖစ္ရင္ ေရွ႕ သီတင္းပတ္ ေသာၾကာ ေန႔ ကေန ေနာက္ သီ တင္းပတ္ တနလၤာ ေန႔ အထိ က်င္းပပါတယ္။
ထိုင္းသႀကၤန္ အထင္ ရွားဆုံး ကေတာ့ ေရသဘင္ ပဲြျဖစ္ ပါတယ္။ လူေတြဟာ လမ္းတကာ လွည့္ၿပီး ေရစည္ေတြ ေရ>ပတ္ေတြနဲ႔ ေရကစားၾက ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ လမ္းေဘးမွာ မ႑ပ္ ထိုးၿပီး လမ္းသြားလမ္းလာေတြကို ေရပိုက္ေတြနဲ႔ ေရပက္ပါတယ္။ သႀကၤန္ရဲ႕ တကယ့္အစဥ္အလာထုံးစံက မိသားစု ၀င္၊ မိတ္ေဆြ သဂၤဟ အိမ္နီးခ်င္းအပါအ၀င္ လူႀကီးသူမ ေတြကို သြားေရာက္ ဂါရ၀ျပဳတဲ့ပဲြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရကစားတာအျပင္ ဘုရားေက်ာင္းကန္သြားၿပီး သံဃာေတာ္ေတြကို ဆြမ္းကပ္ပူေဇာ္တာ ကလည္း သႀကၤန္ ဓေလ့တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္ဦးခန္းဘုရားစင္က ဗုဒၶဆင္းေတာ္ေတြ၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းက ဆင္းတုေတာ္ေတြကို လည္း အေမႊးန႔ံသာေရတို႔နဲ႔ ပူေဇာ္ပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ရင္ ႏွစ္သစ္မွာ သာယာ၀ေျပာမႈကိုရႏိုင္တယ္လို႔အယူရွိပါတယ္။ ခ်င္းမိုင္လို ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာေတာ့ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြကို တခမ္းတနား ဆင္ယင္ ထား တဲ့ ယာဥ္ေတြနဲ႔ ပင့္ေဆာင္လွည့္ လည္ၿပီး ေရသပၸါယ္ခံပါတယ္။ လူအမ်ားအျပားက လမ္းေတြေပၚ လွည့္လည္ လာတဲ့ ဆင္းတု ေတာ္ေတြကို ေရပက္ ျဖန္းေပးတာဟာ အစဥ္အလာတစ္ခု ျဖစ္ပါ တယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္း ေက်ာင္းကို လာခိ်န္ ေျခေထာက္မွာကပ္ပါခဲ့တဲ့ သဲမႈန္႔ေတြကို အစားျပန္ေပး တဲ့အေနနဲ႔ လူတိုင္းဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းကို သဲလက္ တစ္ဆုပ္စီ သယ္ယူလာပါတယ္။ ဒီသဲေတြကိုစုၿပီး သဲပုံေစတီတည္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အကုသိုလ္အမႈကိုေရွာင္ၾကည္ၿပီး ကုသိုလ္မႈကို ျပဳပါမယ္ဆုိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူး အဓိ႒ာန္ျပဳၾကပါတယ္။ တစ္အိမ္လုံးကို ရွင္းလင္းသုတ္သင္ေပးပါတယ္။
ေရပက္ဖ်န္းတာရဲ႕ မူလရည္ရြယ္ခ်က္က လူေတြကိုအ႐ိုအေသ ဂါရ၀ျပဳတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြကို ေရ သပၸါယ္တဲ့ေရကို ခံယူထားတယ္။ လူႀကီးသူမေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္စု ၀င္ေတြ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာနဲ႔ ျပည့္စုံပါေစဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ သူတို႔ ရဲ႕ ပုခုံးကို ဒီေရစင္နဲ႔ဖ်န္းဆြတ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ လူရြယ္ ေတြကလည္း အပူဒဏ္ကိုသက္သာပါေစဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ခရီး သြားေတြကို ပက္ဖ်န္းေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ကားေတြလွည့္ၿပီး ၾကမ္း ၾကမ္းတမ္းတမ္းေရကစားတာက ေနာက္မွေပၚလာတဲ့ အေလ့အက်င့္ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
မူးယစ္ေသာက္စားလို႔ မေတာ္တဆမႈနဲ႔ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈေတြ၊ အလြန္အကြ်ံျပဳမူမႈေတြ၊ အနာတရျဖစ္မႈေတြေၾကာင့္ သႀကၤန္ရက္ အတြင္း ၾကမ္းၾကမ္းတမ္း ျပဳမူမႈေတြေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ အစဥ္အလာ ေစာင့္ ထိန္းသူေတြက ေတာင္းဆိုလာပါတယ္။သႀကၤန္ကာလမွာ မယ္အလွ ျပပဲြေတြကို ေနရာအႏွံ႕အျပား က်င္းပၾကပါတယ္။ မိန္းမပ်ဳိကေလး ေတြက အလွအပနဲ႔ အစြမ္းအစေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသၾကၿပီး ပရိ သတ္က အဆုံးအျဖတ္ေပးပါတယ္။ ဒီမွာက ထိုင္းသၾကၤန္ပြဲဗီြဒီယိုေလးပါ songkran ဆြန္ကရန္ (ဆြန္ခန္) လို႔ေခၚပါတယ္ ႏွိပ္ပါ
ယူနန္ ေရသဘင္ပြဲ
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ စစ္ေဆာင္ပနာမွာ မီွတင္းေနထုိင္ ၾကတဲ့ ဒုိင္မ်ဳိးႏြယ္စုေတြရဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မွာ အေရးပါတဲ့ အခမ္း အနားတစ္ခုကေတာ့ ေရသဘင္ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိ က်င္းပပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ ေရသဘင္ပြဲန ဲ႔တူညီပါတယ္။ ပြဲေတာ္ရက္အစမွာ အ႐ုိအေသဂါရ၀ ျပဳတဲ့ ပြဲေတြနဲ႔စတင္ၿပီး ေနာက္ဆုံးမွာ ေရသတင္ပြဲကုိ ဆင္ႏႊဲၾကပါ တယ္။ ပြဲေတာ္ပထမရက္မွာ ႏွစ္ေဟာင္းကုိ စြန္႔ခြာတဲ့အေနနဲ႔ နဂါးေလွၿပိဳင္ပြဲကုိ က်င္းပပါတယ္။ ဒုတိယေန႔က်င္းပ တဲ့ပြဲကေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ တတိယေန႔က ပြဲေတာ္ရဲ႕ အထြတ္ အထိပ္ေန႔ျဖစ္ၿပီး ေရသတင္ပြဲႏႊဲတဲ့ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔မွာ ဒိုင္ လူမ်ဳိးေတြဟာ ၀တ္ေကာင္းစားလွေတြ၀တ္ၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းကုိသြားၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ပရိတ္ ေတာ္ေတြကုိ ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဗုဒၶ႐ုပ္ ပြားေတာ္ကုိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ပရိ၀ုဏ္အတြင္းမွ ပင့္ေဆာင္ၿပီး မ႑ပ္ကုိ ပင့္ေဆာင္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ႐ုပ္ပြားေတာ္ကုိ ေရနဲ႔ ပက္ဖ်န္း ပါတယ္။ ဒီပြဲေတာ္ကုိ "ဗုဒၡဘုရားရွင္အား ေရသပၸာယ္ပြဲ" လုိ႔ ေခၚပါ တယ္။ အခမ္းအနားၿပီးဆုံးမွ အခ်င္းခ်င္း ေရပက္ဖ်န္းၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေရပက္ကစားတာဟာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ သက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီပြဲဟာ ဂုဏ္ယူစရာပြဲတစ္ပြဲလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒုိင္ လူမ်ဳိးတုိ႔ အယူအဆအရ ေရဆုိတာ သန္႔စင္မႈသေဘာကုိ ေဆာင္ပါ တယ္။ ခ်စ္ခင္ေစတနာထားမႈသေဘာကုိ ေဆာင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အတန္းအစားအစိမ္း အက်က္မေရြး တစ္ဦးဦးကုိ ေရသဘင္ပြဲေတာ္ ကာလမွာ ေရနဲ႕ပက္ဖ်န္းတာက ကံေကာင္းပါေစ၊ သာယာ၀ေျပာ ပါေစဆုိတဲ့သေဘာကုိ ေဆာင္ပါတယ္။ ယခုႏွစ္မွာ ယူနန္ျပည္နယ္ မွာ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕မႈနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီး ဒီမုိးေခါင္ေရရွားမႈဟာ ရာစုႏွစ္အတြင္းမွာ အပူျပင္းဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပူျပင္းေျခာက္ ေသြ႕မႈကုိ သက္သာေစမဲ့ မုိးေခၚပြဲေတြနဲ႔အတူ ေရသဘင္ပြဲေတာ္ ကုိ ဒုိင္လူမ်ဳိးေတြက အစဥ္အလာမပ်က္ ဆင္ႏႊဲမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေပက်င္းတုိင္းမ္ သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဘဂၤါလီႏွစ္သစ္ကူး
ဘဂၤါလီျပကၡဒိန္ရဲ႕ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ အေနာက္ ဘေဂၤါနယ္မွာ က်င္းပပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အာသံနဲ႔ ထ႐ုိင္ပူရမွာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီတုိ႔က်င္းပတဲ့ ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္က်င္းပရက္ဟာ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ကေန ၁၅ ရက္အထိက်ေရာက္ပါတယ္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ အေနာက္ဘေဂၤါနဲ႔ အာသံျပည္နယ္တုိ႔မွာ အမ်ားျပည္သူ (ျပည္နယ္) ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔ မွာ ခမ္းခမ္းနားနား က်င္းပပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ အေနာက္ဘေဂၤါနဲ႔ အာသံ ျပည္နယ္တုိ႔မွာ အမ်ားျပည္သူ (ျပည္နယ္) ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၤါလီႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကုိ ကုိလ္ကတၱား၊ ဒါကာၿမိဳ႕တုိ႔မွာ က်င္းပေလ့ရွိပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္တေကာင္း ေတာင္ ေပၚသားတုိ႔ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ Rangamatiမွာ က်င္းပပါတယ္။
ဘဂၤါလီႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ဟာ ေတာင္အိႏၵိယ (ေကရာလ၊ တမီနာဒူး)၊ သီရိလကၤာ၊ နီေပါ၊ အိႏၵိယအေရွ႕ ပုိင္း၊ အိႏိၵိယ (အာသံ၊ မဏိပူရ၊ ၾသရိႆ) နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသေတြမွာ က်င္းပတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးသႀကၤန္ရက္နဲ႔ တုိက္ဆုိင္မႈရွိပါတယ္။
ဒါကိုေတာ့ဒီကယူလာတာပါ ႏွိပ္ပါ
မကၠဆီကိုသၾကၤန္
ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံမ်ား တြင္သာ ႏွစ္သစ္ကူးေသာ အခါ သမယတြင္ အတာ ေရသဘင္ပြဲ ဆင္ယင္ႏႊဲ သကဲ႔သို႔ လက္တင္ အေမရိကားႏိုင္ငံ တခုျဖစ္ေသာ မကၠဆီကိုႏိုင္ငံ တြင္လည္း အထက္ပါ ႏိုင္ငံမ်ား က႔ဲသို႔ ဘာသာေရး ပြဲေတာ္ တခုတြင္ ေရကစားေသာ ဓေလ႔ျဖင္႔ ေပ်ာ္ရႊင္ ဆင္ႏႊဲေလ႔ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ရိုမန္ကက္သလစ္ ဘာသာအား တႏိုင္ငံလံုး၏ ၉၅ရာခိုင္ႏႈန္း သက္ဝင္ ယံုၾကည္ေသာ မကၠဆီကို ႏိုင္ငံတြင္ ဘက္ပတစ္ (ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္) ဘာသာတရား ကိုင္းရႈိင္းသူ လူနည္းစုတို႔၏ ပြဲေတာ္တခု ျဖစ္ေသာ သူေတာ္စင္ စိန္႔ဂၽြန္းပြဲေတာ္ (ဂၽြန္လ ( ၂၄)ရက္ေန႔) သည္၊ ယခင္က ေက်ာ္ၾကားေသာ ပြဲေတာ္အျဖစ္ တေလးတစား အခမ္းအနားျဖင္႔ က်င္းပခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ တိမ္ေကာ ပေပ်ာက္လု နီးပါး ပြဲေတာ္တခု အျဖစ္ သိရွိရသည္။
မကၠဆီကို ႏိုင္ငံ အေနာက္ေတာင္ဖက္ အျခမ္းရွိ ေပြဘလာ ၿမိဳ႕ႀကီး အနီးမွ တလက္ကလာ ျပည္နယ္၊ Ixtenco ၿမိဳ႕တြင္ ရိုးရာဓေလ႔ အရ အထူးဆင္ယင္ က်င္းပေသာ ထိုပြဲေတာ္ကို ဂၽြန္လ ၂၃ရက္ေန႔ နံနက္ အရုဏ္တက္ ၂နာရီ ကတည္းကပင္ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ သစ္သီး အသီးအႏွံ၊ ပန္းမာန္လ္၊ ေကာ္ေဇာမ်ား ခင္းက်င္းကာ ရိုးရာ ေတးဂီတမ်ားျဖင္႔ တီးမႈတ္ ေဖ်ာ္ေျဖေနၾကၿပီး မီးက်ည္မီးပန္းမ်ား ပစ္ေဖါက္ ေပ်ာ္ပါးၾကကာ သူေတာ္စင္ စိန္႔ဂၽြန္းရုပ္ထု ဘုရားေက်ာင္းတြင္းမွ သယ္ေဆာင္လာ၍ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ လွည္႔လည္သည္႔ အခ်ိန္တြင္ ထုိပြဲေတာ္အား စတင္သည္ဟု သိရွိရသည္။
ထိုပြဲေတာ္မွာ ကိုလိုနီစပိန္ အေငြ႔အသက္ လႊမ္းမိုးၿပီး ေျမကမာၻ နတ္သမီးအား ပူေဇာ္ေသာ ရိုမန္ကက္သလစ္ အစဥ္အလာမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသူေတာ္စဥ္ စိန္႔ဂၽြန္းရုပ္ထုအား ဘီစီ ၃၀၀ - ၄၀၀ ရာစုႏွစ္ ျပင္သစ္ဗိသုကာ လက္ရာဟန္ႏြယ္ေသာ ၿမိဳ႕လည္ရွိ ဘုရားေက်ာင္းတြင္ ထားရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုေခတ္တြင္မူ ယင္းပြဲေတာ္အား ထိုေဒသတြင္းရွိ မိသားစုမ်ား ျပန္လည္ဆံုေတြ႔ေသာ အထိမ္းအမွတ္ ပြဲေတာ္၊ ရယ္စရာမ်ား၊ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္မ်ား အတိၿခံဳလႊမ္းသည္႔ ပြဲေတာ္ အျဖစ္သာ က်င္းပ ဆင္ယင္ႏႊဲလ်က္ ရွိကာ ပူျပင္းလွေသာ မကၠဆီကို ၏ ေႏြရာသီ ဂၽြန္လ (၂၄)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုေန႔တြင္ ၿမိဳ႕အနီးအနားရွိ စမ္းေခ်ာင္းမ်ားတြင္ မိသားစုမ်ား ေပ်ာ္ပါး စားေသာက္ကာ ေရေဆာ႔ ကစားၾကျခင္း၊ ေရပူေဗာင္းမ်ားျဖင္႔ ေပါက္ကစားျခင္း၊ ေရပံုးမ်ားျဖင္႔ လိုက္လံ ပက္ကစားၾကျခင္း ႏွင္႔ လူငယ္မ်ား ေသာက္စား မူးယစ္ၾကသည္ဟု သိရွိရသည္၊ ထိုသို႔ ေရေဆာ႔ ကစားၾကသည္႕ ဓေလ႔မွာ လက္တင္ အေမရိကားရွိ ႏိုင္ငံတခု အတြက္ေတာ႔ ထူးျခား လွေပသည္။ - လူထုအသံ အြန္လုိင္း ဂ်ာနယ္
ေရႊမႏၲေလး က သႀကၤန္အေၾကာင္း
တန္ခူးလတာ ျမန္မာ ၁၂လ ရာသီခြင္မွာ အစကနဦးႏွစ္ဦးရဲ႕ ပထမလ။ ထန္းသီးေတြဆြတ္ခူးတဲ့ လ။ ထန္းခူးလလုိ႔ ေရွးတုန္းက ဖြဲ႕ဆုိခဲ့ ၾကတယ္။ အင္းဝေခတ္ေရာက္မွ တန္ခူးလလုိ႔ ေရးခဲ့ ၾကတယ္။ သုံးခဲ့ၾက တယ္။တန္ခူးလဟာ သာယာလွလုိ႔ ေရွးစာဆုိေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြဲ႕သီေရး သားခဲ့ၾကတယ္။ အင္းဝေခတ္စာဆုိ ေတာ္ မင္းေဇယ်နႏၵမိတ္က အတာ ေရသဘင္ကုိ ၫႊန္းၿပီး၊ပုရစ္ျဖာစီရတု မွာ’တန္ခူးရာသီ၊ တုိင္ခဲ့ၿပီ၊ ဆန္းထူး ဝါနီ၊ လိႈင္ခဲ့ၿပီ၊ သြန္းျဖဴးျဖာစီတုိင္ခဲ့ ၿပီ’လုိ႔ ေရးစပ္ခဲ့တယ္။ရတနာပုံေခတ္ ေရသဘင္ပြဲ ကုိ ကုန္းေဘာင္ဆက္မဟာရာဇဝင္ ေတာ္ႀကီးမွာ ေရးဖြဲ႕ထားတာက၊ သႀကၤန္ေတာ္အခါၾကားတာနဲ႔ တစ္ ၿပိဳင္နက္ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ေရွ႕မ်က္ႏွာဦး ထိပ္ တံခါးေတာ္ကစၿပီး တစ္ဆယ့္ ႏွစ္ရပ္ တံခါးေတာ္အကုန္အေျမာက္ သံ သုံးခ်က္စီေပးရၿပီး၊ အခါသုံးရက္ အတြင္း အစဥ္ထုံးစံအတုိင္း ေရပက္ ဖ်န္းေစတယ္။အခ်ိန္အခါဟာ နံနက္၊ ညေန အခ်ိန္မွာ ေရၾကည္ေရေအး၊ အေမႊး ထုံရည္မ်ားနဲ႔သာ ပက္ဖ်န္းရမယ့္ အေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕တြင္းၿမိဳ႕ျပင္ ေမာင္း ေၾကးနင္းခတ္ေစပါတယ္။မင္းႏွစ္ပါး နံေတာ္သင့္တဲ့ မဟာမုနိဘုရား၊ ေလသာမာရဇိန္ ဘုရားမွာ ဆြမ္းေတာ္အဖြယ္အစုံ ကပ္လွဴပူေဇာ္ၿပီး၊ ေရႊနန္းေတာ္ေပၚ မွာ ၿမိဳ႕စား၊ ရြာစား၊ အပ်ိဳေတာ္တုိ႔နဲ႔ လက္သုံးေတာ္ လက္ဖက္ရည္ေတာ္ တုိ႔ကုိ အမိန္႔ေတာ္နဲ႔အတူ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕စြာ ေရသြန္းေလာင္းကစားၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၈၅ခုႏွစ္ကစၿပီး ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္မွာ ျမန္မာဘုရင္မိသားစုပါေတာ္မူတာနဲ႔ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈေတြ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရ တယ္။ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္ အအုံေတြလည္း ထီးသုဥ္း၊ နန္းသုဥ္း ကြယ္ ေပ်ာက္ခဲ့ရတယ္။သီေပါဘုရင္ နဲ႔အတူပါေတာ္မူသြားရတဲ့စုဖုရားလတ္ ဟာ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူးတဲ့ အခုလုိ အတာသႀကၤန္ေရာက္ၿပီဆုိရင္ က်န္ ရစ္ခဲ့တဲ့ ရတနာပုံေနျပည္ေတာ္က ျမန္မာျပည္သူေတြကုိ အလြမ္းစာ ေရးပုိ႔ေပးဖူးတယ္။စုဖုရားလတ္ရဲ႕ အလြမ္းစာကုိ မႏၲေလးၿမိဳ႕က်ဳံးအေနာက္ဘက္က မႏၲေလး စာၾကည့္ တုိက္နဲ႔ ျပတုိက္မွာ ရွိပါတယ္။ ဒါကုိၾကည့္တာနဲ႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ေရႊမႏၲေလးရတနာပုံ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးရဲ႕ ျမန္မာ့သႀကၤန္ပြဲႀကီး ဟာ အဲဒီအခ်ိန္ကပဲ ႀကီးက်ယ္ခဲ့ တယ္။ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ၿပီး ယဥ္ ေက်းမႈကုိ အေျခခံခဲ့တယ္ဆုိတာ ေပၚလြင္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ကဲဒါေတြကို ဘာလုိ႔ေပရွည္ ေအာင္ ေရးေနရလဲဆုိတာ စာဖတ္ ရင္း ရွင္းသြားမွာပါ။ မႏၲေလးသႀကၤန္ ဟာ က်ဳံးေဘးပတ္လည္က ေရပက္ ခံမ႑ပ္ေတြဆီကုိ ပုံစံဒီဇုိင္းအမ်ိဳး မ်ိဳးနဲ႔ေရာက္လာၾကေတာ့မွာ။ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္အားမနာ စြာနဲ႔ပဲ ဆက္ေရး၊ ဆက္ေျပာပါ့မယ္။ ဟုိးတစ္ခ်ိန္က ေရွးပညာရွိႀကီးေတြ က အတာႏွစ္ဦးမွာ ေရွာင္ၾကဥ္ရ မယ့္ ဓေလ့တခ်ိဳ႕မွတ္သားဖြယ္ ေဖာ္ ထုတ္သြားခဲ့တာကုိ သတိရဆင္ျခင္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။အတာသႀကၤန္အခါတြင္ ႐ုဒံ- ငုိေၾကြးျခင္းကုိေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေမထုနၪၥ-ေမထုံမွီဝဲျခင္းကုိေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မံသံ -ဟင္းမ်ဳိးစိမ္းကုိ ဝယ္စားျခင္းမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ သူရ-ေသရည္ေသရက္ေသာက္ျခင္း ကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ေကာေဓာစ -အမ်က္ထြက္ျခင္းကုိေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ႐ုဓံ- ေသြးထုတ္ျခင္းကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေတလိကံ- ေဆးဆီလိမ္းျခင္းကုိေသာ္လည္း ေကာင္း၊ နေကရ-မျပဳရာ၊ မေရာင္း အပ္။ဣမာနိဒသ ကမၼာနိ- ဤသုိ႔ ဆယ္ပါးေသာအမႈတုိ႔ကုိ၊ သေကၠာပိ -သိၾကားမင္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပရိဇၨေယ-ဖဲၾကဥ္ရာ၏။ ဤသုိ႔ဆုိ လွ်င္ ထုိမၾကဥ္ေရွာင္ေသာသူတုိ႔ အား နတ္သိၾကား မင္းတုိ႔သည္ မေကာင္းေသာၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ပ်က္ စီးေသေက်ေအာင္ ၾကည့္႐ႈေသာ ဟူ၏။ဒါေၾကာင့္ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာေတြမွာ ”မဂၤလာစကား၊လကၤာၾကားအံ့၊ ေၾကာ္ၾကားစုံေစ၊ သႀကၤန္ေန႔၌ မေတြ႕ေဝးစြာ၊ ေရွာင္ကုန္ရာသား၊ မသာႏွလုံး၊ ညႇိဳးခ်ဳံးစုိးရိမ္၊မၿငိမ္ပူေဆြး၊ ငုိေၾကြးကုန္ထ၊ ကာမအရွာ၊ ေမထု နာႏွင့္ ပါဏာသတ္ပုတ္၊ ေသာက္ ထုတ္ရက္မ၊ မ်က္ထြက္မာန၊ ပဋိယ ႏွင့္ေဒါသမလြတ္၊ ဆီပြတ္လိမ္းဆင္၊ သစ္ပင္ခုတ္ျဖတ္၊ သတ္ခတ္တုန္ ေရွာင္၊ အေရာင္းအဝယ္၊ ဤတစ္ ဆယ္ကုိ၊ လူ႔ဝယ္ နတ္ခြင္၊လူလုိစင္ ထား၊ျမင္းမုိရ္ဖ်ားဝယ္၊ သိၾကားေသာ္ မွ၊ မျပဳရရာ၊ က်မ္းလာေသာအား၊ လကၤာၾကားသည္။ ဤကားသႀကၤန္ အလုိတည္း” အဲသလုိစပ္ဆုိ ထားခဲ့ ပါတယ္။ သႀကၤန္စာထဲမွာလည္း သႀကၤန္အခါ ေရွာင္ၾကဥ္စရာေတြ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါ တယ္။
''တကယ္ေတာ့ သၾကၤန္ဆုိတာ ႏႇစ္တစ္ႏႇစ္ ကူးေျပာင္းသြားတဲ့ ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏႇစ္က အေဟာင္း အညစ္အေၾကးေတြ၊ အကုသုိလ္အျပစ္ေတြကုိ အတာေရေအးနဲ႔ေဆးတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ က်င္းပခဲ့ၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြ အေပ်ာ္ဘက္ကေန ကုသုိလ္ေရးကုိကူး လာတဲ့အတြက္ ေကာင္းတယ္လုိ႔ေျပာရ မႇာပါ။ သၾကၤန္ကာလမႇာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေရကစားၾကတဲ့ ဓေလ့မႇန္ စ႐ုိက္မႇန္ကုိေတာ့ ရႇင္သန္ေစခ်င္ပါတယ္''
'' ဒီႏႇစ္သႀကၤန္မႇာေတာ့ အေပ်ာ္ေတြေလ်ာ့ၿပီး ကုသိုလ္ေရးေတြကုိ ပုိလုပ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။ၿပီး ေတာ့ ႏႇစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မႇာ သက္ ႀကီးရြယ္အိုေတြကိုေခါင္းေလ်ာ္တာတို႔၊ လက္သည္းေျခသည္းညႇပ္ေပးတာေတြ ၊ သတၱဝါေတြကိုေဘးမဲ့လႊတ္ေပးတာေတြ လုပ္ၿပီးကုသိုလ္ယူဖို႔လည္း စိတ္ကူးထားပါတယ္။ ရိပ္သာမႇာတရားစခန္း၀င္ဖုိ႔ လည္းရိႇပါတယ္''ဟု လူငယ္တစ္ဦးက ဆိုသည္။
သီရိလကၤာသၾကၤန္
သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၏ ဓေလ့ သၾကၤန္ေန႔သည္ အတုယူစရာေကာင္းလွ၏၊ သၾကၤန္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ‘ကူးေျပာင္းျခင္း’ ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကိုရ၏။ ကူးေျပာင္းျခင္းဟူသည္ ဤ၌ ႏွစ္ေဟာင္းမွ ႏွစ္သစ္သို႔ကူးေျပာင္းျခင္းကိုဆုိလိုပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ New Year Day ဟုေခၚၾကသည္။ ႏွစ္သစ္ကူူးေျပာင္းေသာေန႔ဟု ဆိုလိုသည္။ ျမန္မာ့အေခၚအေ၀ၚအရ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ဟု ေခၚ၏။ ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းေသာေန႔သည္ ျမန္မာႏွင့္သီရိလကၤာ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ တခ်ိဳ႕ေသာႏိုင္ငံမ်ားလည္း တူညီေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံမ်ားတူညီၾကသည္ကိုကား မိမိအတိအက် မသိရေသးပါ။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၌ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မတိုင္မီ တစ္ရက္အလိုေန႔၌ အ၀တ္ျဖဴမ်ား၀တ္ၾက၍ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ ဥပုသ္ေစာင့္သြားၾကပါသည္။ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔၌လည္း ဥပုသ္ေစာင့္ၾကသည္။ ဤ၌ ဥပုသ္ေစာင့္ၾကပုံကို အနည္းငယ္တင္ျပလိုပါသည္။ သီရိလကၤာ၌ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အမႈကိစၥမွန္သမွ် အ၀တ္ျဖဴကိုသာ ၀တ္ဆင္ၾကသည္။ တျခား မည္သည့္အေရာင္မွ် မ၀တ္ၾကပါ။ သူတို႔သည္ အ၀တ္ျဖဴမ်ား၀တ္၍ လာၾကၿပီးလွ်င္ ဥပုသ္ေဆာင္ (ဓမၼသာလာ) ၌ ဆိတ္ျငိမ္စြာ တရား႐ႈမွတ္ၿပီးေနၾကပါသည္။ နံနက္ (၈)နာရီခန္႔အခ်ိန္၌ ဆရာေတာ္က ရွစ္ပါးသီလ ေပး၍ တစ္နာရီမွ် တရားေဟာပါသည္။ တရားေဟာၿပီးေသာအခါ တရား႐ႈမွတ္ခိုင္းပါသည္။ ေန႔လည္(၁၁)နာရီ အခ်ိန္ ထမင္းေကၽြးပါသည္။ ထမင္းစား ၿပီးသည္ႏွင့္တျပိဳင္နက္ ဥပုသ္သည္မ်ားထဲမွ စြမ္းႏိုင္ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားက တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ တရားေဟာျခင္း၊ တရားေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဘာသာေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အေမးအေျဖမ်ားျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားကို ေန႔လည္ (၄)နာရီထိလုပ္ၾကပါသည္။ ဤ၌ ‘သူတို႔တေနကုန္ထိုင္ႏိုင္ရဲ႕လား ေညာင္းညာကိုက္ခဲလို႔ တရားအေပၚ အာ႐ုံျပဳႏိုင္ရဲ႕လား’ ဟု ေမးဖြယ္ရွိသည္။ သူတို႔ကား တရားနာေသာအခ်ိန္၌ ရပ္၊ သြား၊ ထိုင္၊ အိပ္၊ မည္သို႔ေသာဣရိယာပုထ္ ျဖင့္မဆို ေနႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္၌ ကဲ့သို႔ ၾကံဳ႕ၾကံဳ႕ေလး မလႈပ္မယွက္ ထိုင္ေနရသည္မဟုတ္၊ လြတ္လပ္စြာ ေနခ်င္သလိုေန၍ တရားကိုနာၾကားႏိုင္ပါသည္။ တရားေဟာေသာ လူ၊ ဘုန္းၾကီး၊ အေရွ႕သို႔ ေျခဆင္းၿပီး ထိုင္ေနၾကသည္မွာ ျမန္မာမ်က္စိျဖင့္ေတာ့ လုံး၀ မသင့္ေတာ္လွ။ သူတို႔ဓေလ့ကား ျပႆနာမရွိ ထိုင္ခ်င္သလိုထိုင္ အျပစ္မရွိပါ။
ညေန(၄)နာရီအခ်ိန္တြင္ ဘုန္းၾကီးက တရားေဟာပါသည္။ တရားေဟာၿပီးသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ တရားထုိင္ရပါသည္။ ညေန(၆)နာရီခန္႔အခ်ိန္တြင္ လူပုဂၢဳိလ္မ်ားထဲမွ စြမ္းႏိုင္သူက တရားေဟာျပန္ပါသည္။ ထိုပုဂၢိဳလ္တရားေဟာၿပီးေနာက္ ပရိတ္ႀကီးပါဠိေတာ္မ်ား၊ ဓမၼစၾကာ၊ အနတၱလကၡဏသုတ္ စေသာ ပါဠိမ်ားနွင့္ ဘုရားကို ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကပါသည္။ ည(၁၀)နာရီမွ စ၍ မိမိစြမ္းႏို္င္သလို တရားမွတ္ျခင္း၊ ဗုဒၶစာေပဖတ္ျခင္း၊ က်က္မွတ္ျခင္း မ်ားကို မည္သည့္အခ်ိန္ထိ ျပဳလုပ္ၾကသည္ကို မိမိမသိပါ။ ည(၂)နာရီ မိမိတေရးႏိုး၍ ထၾကည့္ေသာအခါ တခ်ိဳ႕တရားထိုင္ေနၾကတာကို ျမင္ရေသး၏။ သူတို႔သည္ ဥပုသ္ကာလအတြင္း ကြမ္းစားျခင္းမျပဳပါ။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါး အရက္ကိုးကား ဥပုသ္ေစာင့္သည္ျဖစ္ေစ၊ မေစာင့္သည္ျဖစ္ေစ၊ ဗုဒၶဘာသာမ်ား အခါခပ္သိမ္း လုံး၀ မေသာက္ၾကပါ။ တခ်ိဳ႕ ခုိးေသာက္တာ ရွိသည္ဟု ဆို၏။ မိမိမေတြ႕ဖူးပါ။ ဘာသာျခားမ်ားသည္ အရက္၊ ေဆးလိပ္ကို ေသာက္သုံးသူ အလြန္ရွားပါလွ၏။ ဤကား သူတို႔ဥပုသ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အတုယူစရာ ဓေလ့တည္း။
သီရိလကၤာ၌ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မတိုင္မီ တရက္အလုိတြင္ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း၊ ရပ္ကြက္အတြင္း လူၾကီးမ်ား ဆရာမ်ား၊ မိဘမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္း အမႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံ သီတင္းကၽြတ္လ ကန္ေတာ့ၾကသလို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔၌ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း၊ ေခါငး္ေလွ်ာ္ျခင္း မဂၤလာကို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ဤ၌ ေခါင္းေလွ်ာ္မဂၤလာကို အနည္းငယ္တင္ျပပါအုံးမည္။ နံနက္အခ်ိန္၌ ဒကာတခ်ိဳ႕ ေက်ာင္းသို႔ေရာက္လာၾကၿပီး မ႑ပ္ထိုးျခင္း၊ အခမ္းအနားျပင္ဆင္ျခင္း အမႈကိုၾကိဳတင္ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ သူတို႔ ယူလာၾကေသာ တမာရြက္၊ ကြမ္းရြက္ႏွင့္ တျခားမည္သည့္အရြက္မွန္း မိမ္ိ မသိေသာ အရြက္မ်ားကို ေရာၿပီး ဆုံျဖင့္ေထာင္းကာ သတၳဳရည္မ်ားညွစ္ယူ၍ စတီးအိုးၾကီးျဖင့္ ထည့္ထားၾက၏။ ေန႔လည္အခ်ိန္၌ ေက်ာင္းသို႔ လူၾကီးလူငယ္ ရွိသမွ်အားလုံး နီးစပ္ရာေက်ာင္းသို႔ သြားေရာက္ၾက၏။ လူစုံေလာက္ေသာအခ်ိန္၌ ဘုရားေရွ႕တြင္ ပရိတ္သတ္မ်ား မတ္တပ္ရပ္လွ်က္ လက္အုပ္ခ်ီကာ ၿငိမ္သက္စြာေနၾက၏။ ပရိတ္သတ္ေရွ႕တြင္ သူတို႔ေထာင္းထားေသာ တမာရြက္စေသာ သတၳဳရည္အုိးႏွင့္ အုန္းဆီအိုးကို ခင္းက်င္းတည္ထား၍ အႏုပညာသမားမ်ားသည္ တူရိယာမ်ားျဖင့္ တီးမႈတ္ၾကကာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဓမၼေတးျဖင့္ ေဖ်ာ္ေျဖၾကၿပီး ဂုဏ္ေတာ္ဘြဲ႕ေတးျဖင့္ ဗုဒၶကို ခ်ီးက်ဴးပူေဇာ္ၾက၏။
သူတို႔ပူေဇာ္ၿပီး မဂၤလာခ်ိန္ေရာက္ေသာအခါ လက္အုပ္ခ်ီ၍ ရပ္ေနၾကေသာ ပရိတ္သတ္ေရွ႕တြင္ ဘုန္းၾကီးမ်ားက မတ္တပ္ရပ္လွ်က္ ငါးပါးသီလ ေဆာက္တည္ေစ၏။ ထို႔ေနာက္ ပရိတ္မ်ားရြတ္ဖတ္ၾက၏။ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ၿပီးေသာအခါ ဘုန္းၾကီးမ်ား တစ္ပါးစီ ႏွစ္သစ္ကူးဆုေတာင္းမႈကို ျပဳၾက၏။ သူတို႔ တစ္ပါးၿပီး တစ္ပါး အလွည့္က် ဆုေတာင္းရင္း စာေရးသူအလွည့္သို႔ေရာက္လာ၍ ေလာကု(ေက်ာင္းထိုင္) က မိမိအား မိုက္ခရိုဖုန္း ထိုးေပးရာ အေၾကာင္းမသိ၍ ၾကိဳတင္စီစဥ္မႈမရွိ သီဟိုဠ္စကားမရေသာ မိမိအဖို႔ အခက္ၾကဳံရ၏။ ပရိသတ္ေရွ႕ မိုက္ၾကီးကိုင္ၿပီး ဘာေျပာရမည္ကို မသိသျဖင့္ စိတ္ထဲေပၚလာေသာ စည္ေတာ္ၾကီးကို္ရြတ္ဆိုလိုက္၏။
“ေအာင္ျမန္မာ…..ေအာင္ဂါထာ….ေအာင္ရာနိမိတ္ကယ္…ထြန္းေပလို႔ဗ်ာ….။ ေအာင္ရပ္ကယ္ သာသေလး…..ေအာင္ရာဘိမယြင္း…ရိုင္းပင္းကာ ကူညီေပး..တယ္...ကဗ်ာဆရာ..ေဆြသု၀ဏ္ပါဗ်ာ..သြင္းဆိုသည့္စာ……” ဟု ရြတ္ဆိုလိုက္ရာ သူတို႔နားမလည္ၾကေသာ္လည္း အလြန္နားေထာင္၍ေကာင္းေၾကာင္း အခမ္းအနားအၿပီး၌ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားၾက၏။
သံဃာမ်ား အသီးအသီး ႏွစ္သစ္ကူးဆုေတာင္းၾကၿပီးေသာအခါ ပရိသတ္မ်ားတန္းစီ၍ ဘုန္းၾကီးရွိရာသို႔လာၾက၏။ ထိုပရိသတ္ကို ဘုန္းၾကီးမ်ားက ေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳလုပ္ေပး၏။ တမာရြက္စသည္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ သတၳဳရည္ႏွင့္ အုန္းဆီကို လက္ျဖင့္စိမ္ယူကာ သူတို႔ေခါင္းကို ပြတ္ေပးျခင္းျဖစ္၏။ ထိုေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳၿပီးေသာအခါ ဘုရားမ်ား၊ ေဗာဓိပင္မ်ား၌ ွဆီမီးပူေဇာ္ျခင္း၊ ပန္းပူေဇာ္ျခင္း၊ ကြမ္းရြက္ပူေဇာ္ျခင္းမ်ားကို အထူးတလည္ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ထိုေန႔၌ တေနကုန္ (သူတို႔ အေခၚ လက္ကီးဒိုင္း) ေျဗာက္ေဖာက္ျခင္း၊ မီးရွဴး မီးပန္းမ်ား ပစ္ေဖာက္ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ အထူးအားျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းခ်ိန္၌ တႏိုင္ငံလုံး ဆူညံပြက္ ဘ၀ဂ္ညံေအာင္ နားကြဲမတတ္ ေျဗာက္ေဖာက္ၾကသည္။ ေကာင္းကင္တျပင္လုံး မီးရွဴးမီးပန္းမ်ားျဖင့္ လင္းျဖာလွ်က္ရွိေနသည္မွာ အံ့မခန္း ရႈျမင္ရပါသည္။ ဤကား 2008 ခု ကုလားေက်ာင္း၌ မိမိ၏ ျမင္ကြင္းတည္း။
ဒီႏွစ္ (2009) ၌ လည္း မကုဋျမန္မာေက်ာင္း၌ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ျမန္မာမႈျမန္မာ့ ဟန္ျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ မုန္႔လုံးေရေပၚႏွင့္ ဗူးသီးေၾကာ္မ်ား ျပဳလုပ္ေကၽြးေမြး စားေသာက္ၾကျခင္း၊ ကံစမ္းမဲေဖာက္ျခင္းတို႔ကို နံနက္အခ်ိန္၌ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ကံစမ္းမဲ၌ ေပါက္မဲအနည္းငယ္သာ ထည့္ႏိုင္ေသာ္လည္း ဟာသ မဲမ်ားပါ၀င္သျဖင့္ အလြန္ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းလွပါသည္။ ဟာသမဲ၌ “ျပည္တန္ ပတၱျမားလုံး အရြယ္ ခ်ိဳခ်ဥ္ပါဘုရား၊ ကုလားမကိုကဲခ်င္ေတာ့ ေပါက္မဲႏွင့္လြဲမွာေပါ့၊ ဂုဏ္ေတာ္ပုတီးစိပ္လိုက္ပါအုံး” စသည္ျဖင့္ ဟာသမဲကိုဖတ္လိုက္တိုင္း တေသာေသာရယ္ေမာၾကရ၏။ မဲအစီအစဥ္အၿပီး တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ေရေလာင္းၾက အိုးမဲျဖင့္သုတ္ၾက ေနာက္ၾက ေျပာင္ၾကႏွင့္ အလြန္ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွ၏။ တစ္ႏွစ္တာ ေညာင္းညာခဲ့သမွ် တေန႔တာ ပက္ျဖန္းေသာ သၾကၤန္ေရျဖင့္ ေမာပန္းမူးေ၀ ေညာင္းညာကိုက္ခဲ အကုန္ေပ်ာက္သြားရသည္ဟုထင္မိ၏။
တမူထူးျခား၍ အတုယူဖြယ္လည္းေကာင္းလွေပ၏ ႐ိုးရာဓေလ့တို႔ အျပင္ ဘာသာတရားကိုင္း႐ိႈင္းမႈ မွာ အထင္ကရ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံၾကီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႔ခံယူခ်က္မ်ား လုပ္ကိုင္ ျပဳမူ ေျပာဆိုေနၾကေသာ အက်င့္စာရိတၱမ်ား သာသနာကိုအက်ိဳးျပဳေနၾကပံုမ်ားထက္ အလြန္ပင္သာလြန္ေနၾကေပသည္ ဟု ေလ့လာမိပါသည္
သၾကၤန္ပုံျပင္္
သိၾကားမင္းႏွင့္ ျဗဟၼာမင္းတုိ႔ ၂ ေယာက္ စကားေျပာရာမွ ကႆပ ဘုရားရွင္ လက္ထက္ မတုိင္ခင္က လူ႔ျပည္၌ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၈ ရက္ရွိ ခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ၇ ရက္သုိ႔ ေျပာင္းသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိၾကားမင္းက ေျပာေလရာ ျဗဟၼာမင္းက မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိကာ ျငင္းခုံ ၾကပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ရွဳံးတဲ့လူက ေခါင္းျဖတ္ေၾကး ဟု သတ္မွတ္ကာ လူျပည္သုိ႔ ဆင္းျပီ ထုိအခ်ိန္က သီလ၊ သမာဓိႏွင့္ ျပည့္စုံသည့္ ရေသ့ထံတြင္ အဆုံးအျဖတ္ ခံယူပါသည္။ အဘိဥာဏ္ရ ရေသ့က ယခုအခါတြင္ လူျပည္တြင္ တနဂၤေႏြအစ စေနအဆုံး ၇ ရက္သာ ရွိေတာ့သည္ဟုေျပာေလသည္။ ျဗဟၼာမင္းလည္း သူ႔ကတိအတုိင္း ဦးေခါင္းကုိ အဓိဌာန္ျဖင့္ ျဖတ္လုိက္ပါသည္။ ထုိ ျဗဟၼာေခါင္းျပတ္ၾကီး သိၾကားမင္း လက္ထက္တြင္ ေရာက္သည့္အခါ သိၾကားမင္းမွာ စဥ္းစားပါသည္။ ေျမေပၚထားလွ်င္ ၇ ႏွစ္ ကမၻာမီးေလာင္ ျပီး မုိးေခါင္ပါမည္၊ ေရတြင္ ထားပါက သမုဒၵရာ ၇ စင္းမွ ေရမ်ား ခန္းေျခာက္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ နတ္သမီး ၇ ေယာက္မွ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္ေယာက္ၾက ျဗဟၼဦးေခါင္း ကုိင္ရန္ တာ၀န္က်ပါသည္။ ထုိ နတ္သမီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဦးေခါင္းကုိင္ရန္ အလႊဲအေျပာင္းတြင္ သၾကၤန္က်ပါသည္။ ထုိအကးူအေျပာင္းအခါကုိ တြက္၍ ဘယ္ေန႔တြင္ ကူးေျပာင္းမည္ဟု သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ အဲဒါကို သကၤႏၱ အခါလို႔ ဆိုၾကတယ္။ႏွစ္တစ္ႏွစ္ျပည္႔တယ္လို႔လဲ သတ္မွတ္ပါသည္။ ဒီကာလမွာ သိၾကားက လူ႔ျပည္မွာ ေကာင္းမႈ ထြန္းကားဖို႔နဲ႔ ဗုဒၶသာသနာျပန္႔ပြားေရးအတြက္ လူ႔ျပည္ကို ဆင္းျပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ၾကိဳးစားတယ္ ။ မွတ္တမ္းမ်ားမွတ္သားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေကာင္းသူကို ေရႊေပလႊာမွာေရးျပီး ၊ မေကာင္းသူကို ေခြးသေရ(ေခြးသားေရ) မွာ ေရးပါသည္။ ယခင္က ေရွးေဟာင္း ပုံျပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ေဗဒင္က်မ္းမ်ားအရ
လူမ်ိဳးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ရုိးရာ ျပကၡဒိန္မ်ာရွိၾကပါသည္။ ျမန္မာတု႔ိ၏ ရုိးရာျပကၡဒိန္သည္ သူရိယမာသေခၚ ေနသြားလမ္းေၾကာင္းကုိ မူတည္ျပီတြက္ခဲ့ၾကပါ သည္။ ကမၻာၾကီးက ေနကို လွည္႔ေနတာဟာ မိႆရာသီက စတင္ျပီးၾကည္႔ရင္ ျပိႆ ၊ေမထုန္……..မိန္ ရာသီကိုေရာက္တဲ႔ အခါ သူရိယသိဒၶ ႏၱက်မ္းအရ (၃၆၅)ရက္ ၊ (၆) နာရီ ၊ (၁၂)မိနစ္ ၊ (၃၇)စကၠန္႔ ျပည္႔ျပီး တနဂၤေႏြ ရ၀ိဖုဋျဂိဳလ္စင္ ကေန မိႆရာသီအစ သုညအသၤာ ကို ၀င္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါသည္။ အဲဒီ၀င္စအခ်ိန္မွ ကူးေျပာင္းျခင္း စ ပါသည္။ ဆိုလိုတာက သၾကၤန္က်တယ္။ ဒါေပမယ္႔ တကယ္တမ္း ႏွစ္သစ္ကို မကူး ေသးပါ။ ေနာက္ ထပ္ (၂)ရက္၊ (၄) နာရီ၊ (၄) မိနစ္ ၊ (၄၀)စကၠန္႔ၾကာမွ ႏွစ္သစ္ ကူးပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ေနသြားလမ္းကို (၁၂) ရာသီခြင္နဲ႔ ညွိျပီး လသြားလမ္းနဲ႔ ျပကၡဒိန္ ေရးထားတဲ႔ ျမန္မာေတြ အတြက္ တန္ခူးလမွာ ႏွစ္သစ္ကို က်ေရာက္ေလ့ရွိပါသည္။ ၾကြင္းက်န္ ၂ ရက္ႏွင့္ ၄ နာရီကုိ ျပန္ျဖည့္သည့္အေနျဖင့္ ၀ါထပ္ႏွစ္မ်ားထည့္တြင္းကာ ရက္မ်ား ထပ္တုိးျပီး အမွား အယြင္းကင္းစြာ ျပကၡဒိန္မ်ားေရးဆြဲခ့ဲၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ က်န္ေနေသးသည့္ မိနစ္ႏွင့္ စကၠန္႔မ်ားအားလုံးကုိ ေပါင္းကာ ရက္ အစားထုိး သည့္အေနႏွင့္ အခိ်ဳ ႔ႏွစ္မ်ားတြင္ ကဆုန္လတြင္ သၾကၤန္ၾကပါသည္။ ထုိသည္ကုိ သိသာေစရန္အတြက္ သၾကၤန္စာမ်ားတြင္ တနဂၤေႏြ ျဂိဳဟ္မင္း ဆင္းသည္ဟု ေရးသားခဲ့ၾကပါသည္။ သၾကၤန္က်သည့္ ေန႔အေပၚ မူတည္ကာ တနဂၤေႏြျဂိဳဟ္မင္း လက္ကုိင္သည့္ ပစၥည္း ကြဲသြားပါသည္။ စီးသည့္ ယဥ္ ကြဲပါသည္။
ေဗဒင္က်မ္းမ်ားတြင္သၾကၤန္အခါသိၾကားမင္းဆင္းသည္ဟုလုံး၀မေရးထားပါ။
သိၾကားမင္းဆင္းသည္ဟု ေျပာေနၾကသည္မွာ မွားယြင္းစြာ ေျပာေနၾကျခင္းုလည္းဆိုၾကပါသည္ ဤသည္မွာ ျဗဟၼဏဝါဒ လို႔ေျပာလွ်င္ရပါသည္
ပြဲေတာ္ျဖစ္လာပုံ
သၾကၤန္ပြဲေတာ္ သည္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ပုဂံေခတ္မွ စတင္ပါသည္။ ႏွစ္ေဟာင္းမွ အညစ္အေၾကးမ်ား ႏွစ္သစ္သုိ႔ မပါေစရန္ ေရသဘင္ပြဲ က်င္းပ ခဲ့ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ႏွစ္ေဟာင္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့မိသည့္ အကုသုိလ္မ်ား ေျပေပ်ာက္ေစရန္အတြက္ ႏွစ္ကူးခါနီး တြင္ ဘုိးဘြားမိဘဆရာသမားမ်ားကုိ ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးျခင္း၊ ေရခိ်ဳးေပးျခင္း၊ ေျခသည္း၊ လက္သည္းလွီးေပးျခင္း၊ သီလေစာင့္ျခင္း၊ တရားနာျခင္း၊ ဒုလႅဘရဟန္းဝတ္ၾကျခင္း ၊ ကုသုိလ္ေရးအတြက္ ေဘးမဲ့ လႊတ္ျခင္း၊ စတုဒီသာ မုန္႔မ်ားျပဳလုပ္လွဴဒါန္းျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိေန႔မ်ားတြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားမွ အခ်င္းခ်င္း ေရပက္ကစားခဲ့ၾကသည္။ ေရွးမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေရကစားပြဲေတာ္ကုိ ပထမဆုံး စတင္ခဲ့သည့္ ဘုရင္မွာ ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္း လက္ထက္တြင္ စတင္ပါသည္။ ထုိမင္းလက္ထက္တြင္ သၾကၤန္ကုိ ရက္ ၄၀ က်ခဲ့သည္ဟု မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရပါသည္။ ထုိမင္းသည္ ေရကစားပြဲေတာ္တြင္ သူ၏မိဖုရား ေစာလုံ ကုိ အရွက္ကြဲေအာင္ စေနာက္မိခဲ့သျဖင့္ ေစာလုံမွ ထမင္းပြဲတြင္ အဆိပ္ထည့္ကာ လုပ္ၾကံ သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သၾကၤန္၏ ေၾကကြဲစရာ မွတ္တမ္းေလးတစ္ခုပါ။
ျမန္မာ့သၾကၤန္ကေတာ့ (အမ်ားစုကို ၾကည့္ၿပီး ၿခံဳငံုသံုးသပ္ရရင္) အကုသိုလ္ေတြ မိုးမႊန္ေအာင္လုပ္တဲ့ ပြဲၾကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္လာေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ သၾကၤန္ဆိုရင္ အရက္ေသစာ ေသာက္စားပဲြၾကီး၊ လူငယ္လူၾကီး (မ်ာေပြ ပဲြၾကီး)လို႔ ဆိုရေတာ့မယ့္ကိန္း ဆိုက္ေနၿပီျဖစ္လို႔ ခ်စ္စရာ ယဥ္ေက်းမႈေတြ မပ်က္သုဥ္းခင္ တစ္ခုခု လုပ္သင့္ေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
အထက္ပါအေၾကာင္းအရာကိုေတာ့ဒီေနရာကယူလာတာပါ ႏွိပ္ပါ
တခ်ိဳ႕ကလည္း ျမန္မာ့႐ိုးရာသၾကၤန္ကို ဟိႏၵဴဘာသာမွစတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားတခ်ိဳ႔လက္ကိုင္ျပဳေဖာ္ျပေနၾကတာေတြ႔ရပါတယ္ ဒီလင့္ကို ႏွိပ္ျပီးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္ ႏွိပ္ပါ
ဒီေနရာမွာေတာ့ သ႐ုပ္ပ်က္ေနတဲ့ျမန္မာ့သၾကၤန္ကိုဒီလိုေဝဖန္ပါတယ္ ႏွိပ္ပါ
“ေႏြဦးက်က္သေရ ...”
ထိန္႔လိုက္တဲ့ အိုးစည္
ပီကလည္း ပီသနဲ႔
သီသူက သီၾက
ကသူက ကလာ
ႏြားႀကီးလည္း ပါသေဟ့
ေက်ာေပၚမွာ ေကာ္ေဇာ
အေမႊးေရာ သနပ္ခါး
ခ်ိဳဖ်ားမွာ ပိေတာက္ပန္းေတြက
တလွ်မ္းလွ်မ္း ေရႊအဆင္
ႏြားစိတ္ထဲ အခဲသား ၀င္လိုက္ရ
႐ႊင္လိုက္မည့္ ျဖစ္ျခင္း ...။
ဤကဗ်ာစာပိုဒ္သည္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး အတာသႀကၤန္ကာလအတြင္း ေဘးမဲ့ႏြားလႊတ္ပြဲ တခုအေၾကာင္းကို ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၏ “တခုေသာ သႀကၤန္အခါ” ကဗ်ာထဲမွ ျဖစ္သည္။
ပိေတာက္ပန္း
မခူးခ်င္စမ္းပါနဲ႔ ႏွစ္ဆန္းခါေတာ္မီမုိ႔
ဇေမာၻရည္ေျပေျပလိမ္းကာပါ့
ခပ္သိမ္းနယ္စုံစုံသို႔
ပြင့္ငုံကို လင့္ကုန္ၾကေတာ့လို႔
ေခါင္းႂကြကာ ဆာေ၀ေ၀နဲ႔
သူလည္းေလ ေလာကီသားလိုပါ့
ႂကြားခ်င္လွေပလိမ့္မယ္ …။
တသိန္တင့္ပါဘိ
တိမ္ျမင့္ ရီျပာျပာက
ၾကည္သာသာပင့္ေလအျဖဴးတြင္ျဖင့္
တီတာတာပြင့္ေရႊဖူးငယ္တို႔
လည္ယွက္ကာ ဘယ္ညာလူးေလေတာ့
သူတို႔လို ဘယ္သူျမဴးႏိုင္ပါ့
ထူးပါဘိတယ္ …။
တ၀ါ၀ါ ဆင္သကၤန္းရယ္က
ကမၻာမွာ ဘ၀င္ ခ်မ္းေစတဲ့
သာသနာ ရႊင္ရႊင္လန္းေအာင္လို႔
တမင္ မွန္းကာပါ့ သတိစြယ္
ရည္ရြယ္ေတာ့ သလား …။
ခူးပါနဲ႔ကြယ္
ပြင့္ဖူးမွာ အ၀ါျခယ္၍
မာလာအလယ္မွာ ႏႊဲခ်င္တဲ့ ႏွလုံးရယ္ေၾကာင့္
ႏွစ္ဆုံးကုန္အတာ၀င္သို႔
မာန္အင္ကို ဥာဏ္ဆင္ေမြးကာပါ့
အေရးအခါသာမွ
ခမ်ာမွာ တဂုဏ္ဆန္းရတယ္
ပန္းပိေတာက္မ်ား …။ ကဗ်ာမ်ားကူးယူခဲ့ရာေနရာႏွိပ္ပါ
ေဇာ္ဂ်ီ
အထက္ပါအေၾကာင္းအရာစာေပမ်ားအားလံုးသည္ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းမ်ားသာျဖစ္ပါသည္ အနညး္ငယ္မွ်သာကိုယ္တိုင္ျဖည့္စြက္ေရးသားခဲ့ပါသည္ ကူးယူခဲ့ေသာလင့္မ်ားအားျဖည့္သြင္းေဖာ္ျပထားပါသည္
thuwunnaoscar ႏွိပ္ပါ ႏွိပ္ပါ ဆက္သြယ္ရန္ ဆက္သြယ္ရန္ ဆက္သြယ္ရန္
သိၾကားမင္းႏွင့္ ျဗဟၼာမင္းတုိ႔ ၂ ေယာက္ စကားေျပာရာမွ ကႆပ ဘုရားရွင္ လက္ထက္ မတုိင္ခင္က လူ႔ျပည္၌ တစ္ပါတ္လွ်င္ ၈ ရက္ရွိ ခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ၇ ရက္သုိ႔ ေျပာင္းသြားျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိၾကားမင္းက ေျပာေလရာ ျဗဟၼာမင္းက မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိကာ ျငင္းခုံ ၾကပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ရွဳံးတဲ့လူက ေခါင္းျဖတ္ေၾကး ဟု သတ္မွတ္ကာ လူျပည္သုိ႔ ဆင္းျပီ ထုိအခ်ိန္က သီလ၊ သမာဓိႏွင့္ ျပည့္စုံသည့္ ရေသ့ထံတြင္ အဆုံးအျဖတ္ ခံယူပါသည္။ အဘိဥာဏ္ရ ရေသ့က ယခုအခါတြင္ လူျပည္တြင္ တနဂၤေႏြအစ စေနအဆုံး ၇ ရက္သာ ရွိေတာ့သည္ဟုေျပာေလသည္။ ျဗဟၼာမင္းလည္း သူ႔ကတိအတုိင္း ဦးေခါင္းကုိ အဓိဌာန္ျဖင့္ ျဖတ္လုိက္ပါသည္။ ထုိ ျဗဟၼာေခါင္းျပတ္ၾကီး သိၾကားမင္း လက္ထက္တြင္ ေရာက္သည့္အခါ သိၾကားမင္းမွာ စဥ္းစားပါသည္။ ေျမေပၚထားလွ်င္ ၇ ႏွစ္ ကမၻာမီးေလာင္ ျပီး မုိးေခါင္ပါမည္၊ ေရတြင္ ထားပါက သမုဒၵရာ ၇ စင္းမွ ေရမ်ား ခန္းေျခာက္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ နတ္သမီး ၇ ေယာက္မွ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္ေယာက္ၾက ျဗဟၼဦးေခါင္း ကုိင္ရန္ တာ၀န္က်ပါသည္။ ထုိ နတ္သမီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဦးေခါင္းကုိင္ရန္ အလႊဲအေျပာင္းတြင္ သၾကၤန္က်ပါသည္။ ထုိအကးူအေျပာင္းအခါကုိ တြက္၍ ဘယ္ေန႔တြင္ ကူးေျပာင္းမည္ဟု သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ အဲဒါကို သကၤႏၱ အခါလို႔ ဆိုၾကတယ္။ႏွစ္တစ္ႏွစ္ျပည္႔တယ္လို႔လဲ သတ္မွတ္ပါသည္။ ဒီကာလမွာ သိၾကားက လူ႔ျပည္မွာ ေကာင္းမႈ ထြန္းကားဖို႔နဲ႔ ဗုဒၶသာသနာျပန္႔ပြားေရးအတြက္ လူ႔ျပည္ကို ဆင္းျပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ၾကိဳးစားတယ္ ။ မွတ္တမ္းမ်ားမွတ္သားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေကာင္းသူကို ေရႊေပလႊာမွာေရးျပီး ၊ မေကာင္းသူကို ေခြးသေရ(ေခြးသားေရ) မွာ ေရးပါသည္။ ယခင္က ေရွးေဟာင္း ပုံျပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ေဗဒင္က်မ္းမ်ားအရ
လူမ်ိဳးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ရုိးရာ ျပကၡဒိန္မ်ာရွိၾကပါသည္။ ျမန္မာတု႔ိ၏ ရုိးရာျပကၡဒိန္သည္ သူရိယမာသေခၚ ေနသြားလမ္းေၾကာင္းကုိ မူတည္ျပီတြက္ခဲ့ၾကပါ သည္။ ကမၻာၾကီးက ေနကို လွည္႔ေနတာဟာ မိႆရာသီက စတင္ျပီးၾကည္႔ရင္ ျပိႆ ၊ေမထုန္……..မိန္ ရာသီကိုေရာက္တဲ႔ အခါ သူရိယသိဒၶ ႏၱက်မ္းအရ (၃၆၅)ရက္ ၊ (၆) နာရီ ၊ (၁၂)မိနစ္ ၊ (၃၇)စကၠန္႔ ျပည္႔ျပီး တနဂၤေႏြ ရ၀ိဖုဋျဂိဳလ္စင္ ကေန မိႆရာသီအစ သုညအသၤာ ကို ၀င္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါသည္။ အဲဒီ၀င္စအခ်ိန္မွ ကူးေျပာင္းျခင္း စ ပါသည္။ ဆိုလိုတာက သၾကၤန္က်တယ္။ ဒါေပမယ္႔ တကယ္တမ္း ႏွစ္သစ္ကို မကူး ေသးပါ။ ေနာက္ ထပ္ (၂)ရက္၊ (၄) နာရီ၊ (၄) မိနစ္ ၊ (၄၀)စကၠန္႔ၾကာမွ ႏွစ္သစ္ ကူးပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ေနသြားလမ္းကို (၁၂) ရာသီခြင္နဲ႔ ညွိျပီး လသြားလမ္းနဲ႔ ျပကၡဒိန္ ေရးထားတဲ႔ ျမန္မာေတြ အတြက္ တန္ခူးလမွာ ႏွစ္သစ္ကို က်ေရာက္ေလ့ရွိပါသည္။ ၾကြင္းက်န္ ၂ ရက္ႏွင့္ ၄ နာရီကုိ ျပန္ျဖည့္သည့္အေနျဖင့္ ၀ါထပ္ႏွစ္မ်ားထည့္တြင္းကာ ရက္မ်ား ထပ္တုိးျပီး အမွား အယြင္းကင္းစြာ ျပကၡဒိန္မ်ားေရးဆြဲခ့ဲၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ က်န္ေနေသးသည့္ မိနစ္ႏွင့္ စကၠန္႔မ်ားအားလုံးကုိ ေပါင္းကာ ရက္ အစားထုိး သည့္အေနႏွင့္ အခိ်ဳ ႔ႏွစ္မ်ားတြင္ ကဆုန္လတြင္ သၾကၤန္ၾကပါသည္။ ထုိသည္ကုိ သိသာေစရန္အတြက္ သၾကၤန္စာမ်ားတြင္ တနဂၤေႏြ ျဂိဳဟ္မင္း ဆင္းသည္ဟု ေရးသားခဲ့ၾကပါသည္။ သၾကၤန္က်သည့္ ေန႔အေပၚ မူတည္ကာ တနဂၤေႏြျဂိဳဟ္မင္း လက္ကုိင္သည့္ ပစၥည္း ကြဲသြားပါသည္။ စီးသည့္ ယဥ္ ကြဲပါသည္။
ေဗဒင္က်မ္းမ်ားတြင္သၾကၤန္အခါသိၾကားမင္းဆင္းသည္ဟုလုံး၀မေရးထားပါ။
သိၾကားမင္းဆင္းသည္ဟု ေျပာေနၾကသည္မွာ မွားယြင္းစြာ ေျပာေနၾကျခင္းုလည္းဆိုၾကပါသည္ ဤသည္မွာ ျဗဟၼဏဝါဒ လို႔ေျပာလွ်င္ရပါသည္
ပြဲေတာ္ျဖစ္လာပုံ
သၾကၤန္ပြဲေတာ္ သည္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ပုဂံေခတ္မွ စတင္ပါသည္။ ႏွစ္ေဟာင္းမွ အညစ္အေၾကးမ်ား ႏွစ္သစ္သုိ႔ မပါေစရန္ ေရသဘင္ပြဲ က်င္းပ ခဲ့ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ႏွစ္ေဟာင္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့မိသည့္ အကုသုိလ္မ်ား ေျပေပ်ာက္ေစရန္အတြက္ ႏွစ္ကူးခါနီး တြင္ ဘုိးဘြားမိဘဆရာသမားမ်ားကုိ ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးျခင္း၊ ေရခိ်ဳးေပးျခင္း၊ ေျခသည္း၊ လက္သည္းလွီးေပးျခင္း၊ သီလေစာင့္ျခင္း၊ တရားနာျခင္း၊ ဒုလႅဘရဟန္းဝတ္ၾကျခင္း ၊ ကုသုိလ္ေရးအတြက္ ေဘးမဲ့ လႊတ္ျခင္း၊ စတုဒီသာ မုန္႔မ်ားျပဳလုပ္လွဴဒါန္းျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိေန႔မ်ားတြင္ ကေလးသူငယ္မ်ားမွ အခ်င္းခ်င္း ေရပက္ကစားခဲ့ၾကသည္။ ေရွးမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေရကစားပြဲေတာ္ကုိ ပထမဆုံး စတင္ခဲ့သည့္ ဘုရင္မွာ ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္း လက္ထက္တြင္ စတင္ပါသည္။ ထုိမင္းလက္ထက္တြင္ သၾကၤန္ကုိ ရက္ ၄၀ က်ခဲ့သည္ဟု မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရပါသည္။ ထုိမင္းသည္ ေရကစားပြဲေတာ္တြင္ သူ၏မိဖုရား ေစာလုံ ကုိ အရွက္ကြဲေအာင္ စေနာက္မိခဲ့သျဖင့္ ေစာလုံမွ ထမင္းပြဲတြင္ အဆိပ္ထည့္ကာ လုပ္ၾကံ သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သၾကၤန္၏ ေၾကကြဲစရာ မွတ္တမ္းေလးတစ္ခုပါ။
ျမန္မာ့သၾကၤန္ကေတာ့ (အမ်ားစုကို ၾကည့္ၿပီး ၿခံဳငံုသံုးသပ္ရရင္) အကုသိုလ္ေတြ မိုးမႊန္ေအာင္လုပ္တဲ့ ပြဲၾကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္လာေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ သၾကၤန္ဆိုရင္ အရက္ေသစာ ေသာက္စားပဲြၾကီး၊ လူငယ္လူၾကီး (မ်ာေပြ ပဲြၾကီး)လို႔ ဆိုရေတာ့မယ့္ကိန္း ဆိုက္ေနၿပီျဖစ္လို႔ ခ်စ္စရာ ယဥ္ေက်းမႈေတြ မပ်က္သုဥ္းခင္ တစ္ခုခု လုပ္သင့္ေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
အထက္ပါအေၾကာင္းအရာကိုေတာ့ဒီေနရာကယူလာတာပါ ႏွိပ္ပါ
တခ်ိဳ႕ကလည္း ျမန္မာ့႐ိုးရာသၾကၤန္ကို ဟိႏၵဴဘာသာမွစတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားတခ်ိဳ႔လက္ကိုင္ျပဳေဖာ္ျပေနၾကတာေတြ႔ရပါတယ္ ဒီလင့္ကို ႏွိပ္ျပီးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္ ႏွိပ္ပါ
ဒီေနရာမွာေတာ့ သ႐ုပ္ပ်က္ေနတဲ့ျမန္မာ့သၾကၤန္ကိုဒီလိုေဝဖန္ပါတယ္ ႏွိပ္ပါ
“ေႏြဦးက်က္သေရ ...”
ထိန္႔လိုက္တဲ့ အိုးစည္
ပီကလည္း ပီသနဲ႔
သီသူက သီၾက
ကသူက ကလာ
ႏြားႀကီးလည္း ပါသေဟ့
ေက်ာေပၚမွာ ေကာ္ေဇာ
အေမႊးေရာ သနပ္ခါး
ခ်ိဳဖ်ားမွာ ပိေတာက္ပန္းေတြက
တလွ်မ္းလွ်မ္း ေရႊအဆင္
ႏြားစိတ္ထဲ အခဲသား ၀င္လိုက္ရ
႐ႊင္လိုက္မည့္ ျဖစ္ျခင္း ...။
ဤကဗ်ာစာပိုဒ္သည္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး အတာသႀကၤန္ကာလအတြင္း ေဘးမဲ့ႏြားလႊတ္ပြဲ တခုအေၾကာင္းကို ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၏ “တခုေသာ သႀကၤန္အခါ” ကဗ်ာထဲမွ ျဖစ္သည္။
ပိေတာက္ပန္း
မခူးခ်င္စမ္းပါနဲ႔ ႏွစ္ဆန္းခါေတာ္မီမုိ႔
ဇေမာၻရည္ေျပေျပလိမ္းကာပါ့
ခပ္သိမ္းနယ္စုံစုံသို႔
ပြင့္ငုံကို လင့္ကုန္ၾကေတာ့လို႔
ေခါင္းႂကြကာ ဆာေ၀ေ၀နဲ႔
သူလည္းေလ ေလာကီသားလိုပါ့
ႂကြားခ်င္လွေပလိမ့္မယ္ …။
တသိန္တင့္ပါဘိ
တိမ္ျမင့္ ရီျပာျပာက
ၾကည္သာသာပင့္ေလအျဖဴးတြင္ျဖင့္
တီတာတာပြင့္ေရႊဖူးငယ္တို႔
လည္ယွက္ကာ ဘယ္ညာလူးေလေတာ့
သူတို႔လို ဘယ္သူျမဴးႏိုင္ပါ့
ထူးပါဘိတယ္ …။
တ၀ါ၀ါ ဆင္သကၤန္းရယ္က
ကမၻာမွာ ဘ၀င္ ခ်မ္းေစတဲ့
သာသနာ ရႊင္ရႊင္လန္းေအာင္လို႔
တမင္ မွန္းကာပါ့ သတိစြယ္
ရည္ရြယ္ေတာ့ သလား …။
ခူးပါနဲ႔ကြယ္
ပြင့္ဖူးမွာ အ၀ါျခယ္၍
မာလာအလယ္မွာ ႏႊဲခ်င္တဲ့ ႏွလုံးရယ္ေၾကာင့္
ႏွစ္ဆုံးကုန္အတာ၀င္သို႔
မာန္အင္ကို ဥာဏ္ဆင္ေမြးကာပါ့
အေရးအခါသာမွ
ခမ်ာမွာ တဂုဏ္ဆန္းရတယ္
ပန္းပိေတာက္မ်ား …။ ကဗ်ာမ်ားကူးယူခဲ့ရာေနရာႏွိပ္ပါ
ေဇာ္ဂ်ီ
အထက္ပါအေၾကာင္းအရာစာေပမ်ားအားလံုးသည္ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းမ်ားသာျဖစ္ပါသည္ အနညး္ငယ္မွ်သာကိုယ္တိုင္ျဖည့္စြက္ေရးသားခဲ့ပါသည္ ကူးယူခဲ့ေသာလင့္မ်ားအားျဖည့္သြင္းေဖာ္ျပထားပါသည္
thuwunnaoscar ႏွိပ္ပါ ႏွိပ္ပါ ဆက္သြယ္ရန္ ဆက္သြယ္ရန္ ဆက္သြယ္ရန္
No comments:
Post a Comment